Nöbetçi Eczaneler
Çanakkale’nin Yenice ilçesinde, 3 yıl önce kurulan Nevruz Köyü Kadınları Kooperatifi, üyelerinin dayanışması ve elde ettikleri başarılarla hemcinslerine ilham vermeye devam ediyor. Merhum iş insanı İbrahim Bodur‘un memleketi olan Nevruz köyünde yaşayan kadınlar, Kale Grubu Başkanı ve Üst Yöneticisi (CEO) Zeynep Bodur Okyay‘ın destekleri ve Ayşe Pirhasoğlu Akbaş‘ın mentörlüğü sayesinde üretim yolculuklarında birlikte başarılı olmanın gururunu yaşıyorlar.
Kooperatifin hikayesi, 2020 yılında iki katlı köy okulunun giriş katındaki sınıfta 4 kadının sobanın başında üretim yapmasıyla başladı. Zeynep Bodur Okyay’ın önerisi üzerine köye giden Ayşe Pirhasoğlu Akbaş, kadınların kooperatif çatısı altında bir araya gelmesi fikrini sundu ve bu fikir, 4 ay içinde hayata geçirildi. 2021 yılı Şubat ayında kooperatifin kuruluşu gerçekleştirildi ve bugün 16 kadınla üretimlerine devam ediyorlar.
Kooperatif üyeleri, kumaş tasarımcısı Fırat Neziroğlu‘nun kendileri için özel olarak tasarladığı Nevruz bezi‘ni dokumayı öğrendi. Bu bezden kaftan diken kadınlar, zamanla ürün yelpazelerini genişletti. Yün patik ören, kağıt ipten hasır şapka yapan ve pazen kumaştan elbise diken kadınlar, kooperatifin maskotu haline gelen horoz Ferit‘in görselini çanta, önlük, peştamal gibi ürünlerde kullanıyorlar.
Yenice’nin meşhur biberi nedeniyle kooperatifin logosunu kapya olarak belirleyen kadınların ördüğü yün patik ve hasır şapkalar, ABD’deki bir mağazada satışa sunuluyor. Özenle paketlenen diğer ürünler ise e-ticaret mağazası aracılığıyla alıcılarına ulaşıyor.
Başarı ve Dayanışma
2024 Halkbank Üreten Kadınlar Yarışması‘nda “Kadın Kooperatifi Ödülü” kazanmanın gururunu yaşayan kadınlar, üretime ara verdikleri zamanlarda yemek konusundaki hünerlerini sergiliyorlar. Soğuk kış günlerinde, sobayla ısıttıkları mutfakta kurdukları sofranın etrafında toplanıyorlar.
Kooperatifin mentörü Ayşe Pirhasoğlu Akbaş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, İbrahim Bodur’un 1957 yılında Çanakkale Seramik firmasını kurarak köyüne ve doğduğu topraklara hizmet verdiğini belirtti. “Sizi siz yapan değerlere sahip çıkın çünkü onlar bir ağacın kökleri gibi sizi ayakta tutacaktır.” sözüyle daima onu yanlarında hissettiklerini vurguladı.
Akbaş, kooperatif üyesi kadınlarla buluşma hikayesini şöyle açıkladı: “Bu köyle tanışmam 2020 yılında eşim aracılığıyla oldu. Zeynep Bodur Okyay, bir sohbet sırasında bu köyden bahsetti ve ilgimi çekebileceğini düşündü. İlk geldiğimde birkaç kadın sınıfta bir şeyler yapmaya çalışıyordu. Kısa bir sohbetten sonra neden burada olduklarını sordum. Özgür hissettikleri için burada olduklarını söylediler. Bu, beni çok etkiledi. Sobanın yanında, üstündeki salçalı ekmekler, çay… Çok sıcak bir ortam. Biz büyükşehirdekiler böyle bir kaçışın hayalini kuruyoruz.”
Üretim ve Tasarım Süreci
Akbaş, ortak bir hareketle Zeynep Bodur Okyay’ın öncülüğünde önce fiziksel ortamı toparladıklarını, ardından “Neler üretmeliyiz?” sorusunu kendilerine sorduklarını ifade etti. “Olmayanı yapmak, unutulanları tekrar hayata geçirmek istedik. İlk ürünümüz pazen oldu. Geçmişe dönerken pazen ile ilgili anısı olmayan yok gibi. Patiklerimizi modernize etmeye karar verdik, bu patikler çok ses getirdi.” diye ekledi.
Fırat Neziroğlu’nun tasarımlarının kadınların kooperatif yolculuğunu farklı bir boyuta taşıdığını belirten Akbaş, “Nevruz bezini hayata geçirdi. Bu, üretimdeki en büyük başarımız. O, Anadolu’yu gezip eski kalıpları gün yüzüne çıkarıyor. Biz de onun tasarladığı kalıpları modernize ederek yeni ürünler oluşturmayı planlıyoruz.” ifadesini kullandı.
Kooperatifin Sosyal Etkisi
- Fatma Ülke: Kooperatifin sosyal olarak kendilerine birçok şey kattığını, vakit geçirmenin yanı sıra aile bütçesine katkı sağladıklarını belirtti.
- Canan Aydın: Yarışmada elde ettikleri ödülü beklemediklerini ve kendileri için büyük bir sürpriz olduğunu ifade etti.
Aydın, kadın kooperatiflerine yol arkadaşlarını iyi seçmeleri tavsiyesinde bulunarak, “Çünkü yol arkadaşlarınızın aynı zamanda sırtınızı yaslayabileceği insanlar olması lazım.” dedi. Ayşe Pirhasoğlu Akbaş’ın kendileri için büyük bir destek olduğunu belirterek, “İdealler önemli, çalışmak önemli.” diyerek sözlerini tamamladı.