Yapay Zeka ile Hastalık Tanısında Yeni Dönem

Hastalık Tanısında Yapay Zeka Dönemi Başladı

Günümüzde, hayatımızın her alanına hızla entegre olan yapay zeka, sağlık sektöründe de hastalık teşhisinde önemli bir rol oynamaya başlamıştır. Yapay zeka, makinelerin insan benzeri görevleri yerine getirmesine, deneyimlerinden öğrenmesine ve yeni verilere uyum sağlamasına olanak tanıyan bir sistemler bütünü olarak tanımlanmaktadır. Bu teknoloji, insan yetkinliklerinin geliştirilmesi ve bunlara katkıda bulunulması hedefi ile kullanılmakta, şirketler tarafından müşteri hizmetlerinden tedarik zinciri yönetimine kadar geniş bir yelpazede benimsenmektedir. Sağlık alanında ise yapay zeka, karmaşık tıbbi ve sağlık hizmetleri verilerinin analizini gerçekleştirmek için makine öğrenimi algoritmaları ve yazılımlarını kapsayan geniş bir terim olarak karşımıza çıkmaktadır.

Aiforia Firmasına Ait Algoritmalar

Aiforia firmasına ait algoritmalar, klinik teşhis süreçlerinde yapay zeka destekli patoloji görüntü analiz yazılımı olarak tanımlanabilir. Türkiye’de CE-IVD onaylı ilk patoloji algoritması, Memorial Sağlık Grubu’nda kullanılmaya başlanmıştır. Patolojide yapay zeka uygulamaları ve 2025 yılı itibariyle hastalara sunulacak algoritmalar hakkında detayları, Memorial Sağlık Grubu Patoloji Kurucu Hekimi ve Koordinatörü Prof. Dr. İlknur Türkmen paylaşmıştır.

Yapay Zeka, Uzman Değerlendirmesine Katkıda Bulunuyor

Patolojik inceleme, başta kanser olmak üzere birçok hastalığın altın standart tanısı için kritik öneme sahiptir. Patolojik tanı, mikroskop altında hücrelerin incelenmesi ile gerçekleştirilmektedir. Son 20 yılda, bu görüntülerin dijitalleşmesiyle birlikte dijital patoloji kavramı hayatımıza girmiştir. Dijitalleşme, pek çok alanda süreçleri iyileştirdiği gibi, yapay zeka destekli görüntü analizi yazılımları aracılığıyla tanı ve tedavi süreçlerinin yönlendirilmesine olanak tanımaktadır. Bu yazılımlar, dijitalleştirilmiş patoloji örneklerini analiz etmek için derin öğrenme ve makine öğrenimi algoritmalarını kullanarak, patoloji uzmanlarının doku örneklerini daha hızlı ve daha yüksek doğrulukla incelemelerine yardımcı olmaktadır. Yapay zeka modelleri, hücre tespiti, sınıflandırma, sayım ve anormal dokuların belirlenmesi gibi çeşitli görevlerde destek sunabilmektedir. Bu tür yazılımlar, görüntü analizini otomatikleştirerek patologların iş yükünü hafifletmekle kalmaz, hata riskini de minimize eder. Ancak, bu yazılımlar tek başına tanı koyma yeteneğine sahip olmayıp, patoloji uzmanının değerlendirmesini tamamlayıcı bir araç olarak kullanılmaktadır.

Daha Doğru ve Daha Kısa Zamanda Teşhis İmkanı Sağlıyor

Aiforia yazılımları, dijital patoloji ve yapay zeka tabanlı görüntü analizi alanında önemli yenilikler sunan bir yazılım desteği olarak günümüzde aktif bir şekilde kullanılmaktadır. Bu yazılım, çeşitli hastalıkların teşhisinde ve araştırılmasında yardımcı olmayı hedeflemektedir. Genel olarak şu alanlarda etkili olabilir:

Kanser Tanısı: Aiforia, meme, prostat, akciğer ve deri kanserleri gibi farklı kanser türlerinin tanısında patoloji uzmanlarına yardımcı olmaktadır. Yapay zeka, anormal hücresel yapıları ve potansiyel tümör odaklarını tespit etme yeteneğine sahiptir.
Nörolojik Hastalıklar: Alzheimer hastalığı gibi çeşitli nörodejeneratif hastalıkların analizinde kullanılabilir. Beyin dokusundaki yapısal değişikliklerin incelenmesine yardımcı olabilir.
Böbrek Hastalıkları: Glomerülonefrit ve diğer böbrek rahatsızlıklarının teşhisinde doku analizi gerçekleştirebilir.
Enfeksiyon Hastalıkları: Bakteriyel veya viral enfeksiyonların sonucu olarak meydana gelen patolojik değişikliklerin incelenmesine yardımcı olabilir.
Karaciğer Hastalıkları: Karaciğer fibrozisi veya siroz gibi durumların tanısında etkili olabilir.

Patoloji alanında CE-IVD onaylı yazılım algoritması olan Aiforia algoritmalarının en büyük avantajı, büyük veri setlerini hızlı ve tutarlı bir şekilde analiz ederek patoloji uzmanlarının daha doğru ve daha hızlı teşhis koymalarına katkı sağlamasıdır.

Yapay Zekanın Bir Diğer Avantajı; Kullanım Alanındaki Çeşitlilik

Aiforia yazılım desteğinin güçlü yanı, büyük miktarda veriyi hızlı ve tutarlı bir şekilde analiz ederek patoloji uzmanlarının daha doğru ve zamanında teşhis koymalarına yardımcı olmasıdır. Patoloji alanındaki dijitalleşme, yapay zeka yazılımlarının kullanımını mümkün kılmakta ve patoloji alanında oldukça önemli yenilikler sunmaktadır. Bu teknoloji ve yazılımların kullanım alanları arasında şunlar bulunmaktadır:

Uzak Erişim ve Paylaşım Kolaylığı: Dijital olarak taranan görüntülere dünyanın herhangi bir yerinden erişim sağlanabilir ve bu görüntüler kolayca paylaşılabilir. Bu durum, uzaktan çalışma ve ikinci görüşlerin alınmasını kolaylaştırır.
Hız ve Verimlilik: Yapay zeka algoritmaları, görsel verilerin analizini hızlandırarak patoloji uzmanlarının tanı koyma süreçlerini daha verimli hale getirir. Böylece, tekrarlayan işlerle zaman kaybetmek yerine hastalara daha karmaşık süreçlerde fayda sağlarlar.
Hassasiyet ve Doğruluk: Otomatik analiz ve yapay zeka destekli algoritmalar sayesinde, doku örneklerinin incelenmesinde insan hatalarını minimize eder ve daha doğru sonuçlar elde edilmesini sağlar.
Büyük Veri Analizi: Bu tür yazılımlar, büyük ölçekli patoloji verilerini hızlı bir şekilde işleyebilir ve analiz edebilir. Bu durum, araştırmalar için geniş kapsamlı veri analizi imkanı sunar ve yeni ilaç geliştirme süreçlerine önemli bir katkı sağlar.
Öğrenme ve Gelişme: Yazılım, makine öğrenimi algoritmaları sayesinde zamanla daha da gelişir ve daha karmaşık patolojik anormallikleri tanıyabilme kapasitesini artırır.
Araştırma ve Geliştirme: Akademik kurumlar ve ilaç şirketleri, Aiforia benzeri yazılımlar üzerinde yürütülen araştırmalar sayesinde yeni tedavi yöntemleri ve ilaçlar geliştirebilir.

Yukarıda özetlenen dijital patoloji ve klinik karar destek yazılımları, tıpta dijital dönüşümün önemli bir parçası olup, klinisyenlere ve araştırmacılara birçok avantaj sunmaktadır. Bu tür yazılımlar, tıbbi araştırmalar ve klinik uygulamalarda büyük bir potansiyele sahiptir. Kişiselleştirilmiş tedavi süreçleri, büyük veri analizinden geçmektedir. Dört yıllık bir süreçte, tam dijital iş akışı ile ülkede öncü ve globalde tanınan Memorial Sağlık Grubu Patoloji Bölümü, dijital patolojinin bir hedefi olan yapay zeka kullanımını hastaların yararına rutin işleyişine dahil etmiştir. 2025 yılı itibariyle prostat, meme ve akciğer kanseri hastalarında yapay zeka algoritmalarının kullanılması planlanmaktadır. Portföyü genişletme çalışmaları ise devam etmektedir.

(BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)