Nöbetçi Eczaneler
Dünya genelinde ve Türkiye’de obezite oranlarının baş döndürücü bir süratle artması, bu hastalığın toplumsal sıhhat sıkıntısına dönüşmesine yol açıyor. Obezitenin günümüz ve geleceğin sıhhat gündeminin birinci sıralarında yer alan bir durum olacağına dikkat çeken Acıbadem Üniversitesi Diyabet Araştırma ve Uygulama Merkezi (DİYAM) Koordinatörü Prof. Dr. M. Temel Yılmaz, obezitenin önlenmesi kadar tedavisine de ehemmiyet verilmesi gerektiğini belirterek, artış suratı ve nedenleriyle ilgili değerli bilgiler verdi!
2022 yılı itibariyle, 18 yaş üstündeki dünya nüfusunun 2.5 milyarının fazla kilolu, 890 milyonunun ise obezite sorunu yaşadığı biliniyor. Yapılan çalışmalar; dünya üzerindeki her 8 bireyden 1’inin obez olduğunu ve son 30 yılda bu oranın erişkinlerde 2’ye katlandığını gösteriyor. Üstelik obezite yalnızca günümüzün bir sorunu olmanın ötesinde. Gelecek için de tehlike çanları çalıyor. Zira, dünyada obezite artış suratı en çok çocuk ve ergenlerde yüksek. O denli ki son 30 yılda çocuklarda obezite artışı 4’e katlandı! Çocuk ve gençlerdeki obezitenin adeta bir salgın üzere katlanarak artması, gelecekte de obezitenin yol açtığı hastalıkların daha büyük bir sorun olarak yaşanacağını gösteriyor.
Türkiye obezite artış oranında Avrupa’da birinci sırada!
Dünyadaki bu yüksek artış, ülkemize de yansıyor. Araştırmalar, obezite artış oranında Avrupa’da birinci sırada yer aldığımızı gösteriyor. Türkiye’de 30 yaş üzerindeki nüfusta fazla kilo oranı yüzde 60, obezite oranı yüzde 30 olarak saptanmış. Bu sayılar, ülkemizde her 3 bireyden birinin obezite sorunu yaşadığını gösteriyor! Sıhhat Bakanlığı’nın bilgilerine nazaran; 18 yaş altı nüfusta her 3 çocuktan 1’i ya obez ya da fazla kilolu. Bu da gelecekte obeziteye bağlı sıkıntıların daha çok yaşanacağının işareti kabul ediliyor.
Obezite sıhhati önemli formda tehdit ediyor!
Obezite, bireylerin sıhhatini önemli biçimde tehdit ediyor. O denli ki obezite sorunu yaşayan bireylerde; diyabet, insülin direnci, hipertansiyon, inme ve kalp krizi üzere kalp damar hastalıkları daha sık görülüyor. Ayrıyeten, birçok kanser çeşidinde risk artışı, uyku apnesi, yağlı karaciğer ve safra yolu hastalıkları, eklem ve kemiklerde mekanik sorunlar, infertilite (kısırlık), gebelik komplikasyonları, ruhsal rahatsızlıklar ile toplumsal izolasyon üzere sıkıntılar da obeziteye bağlı olarak ortaya çıkabiliyor.
Küresel ekonomiyi de olumsuz etkiliyor!
Obezite, yalnızca bireylerin sıhhatini değil, birebir vakitte global ekonomiyi de olumsuz etkiliyor. 2020 yılında obezite ile alakalı meselelere dünya çapında harcanan 1.96 trilyon doların, 2035 yılında 4.32 trilyon dolara çıkacağı öngörülüyor. Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. M. Temel Yılmaz, “Dolayısıyla obezite tedavisinde başarı oranlarının artırılması, hem bireysel sağlık hem de küresel ekonomik yük açısından büyük önem taşımaktadır” diyor.
Tedaviye dirençli obezite neden artıyor?
Obezite oranı süratle yükselirken tedavisinde büyük ilerlemeler kaydedildiğini söyleyen Prof. Dr. M. Temel Yılmaz, bu sefer karşılarına çıkan ve ‘tedaviye dirençli obezite’ olarak tanımlanan değerli bir probleme da dikkat çekerek şu bilgileri veriyor:
“Tedaviye dirençli obezitede görülen artışın üç değerli nedeni var; birinci neden, yeni nesil zayıflatma ilaçlarının (GLP-1 analogları) reçetesiz ve denetimsiz satılarak, tabip takibi olmaksızın kullanımıdır. Bu durum ilaca direnç, yetersiz tesir yahut vakit içinde aktiflikte azalmaya yol açmaktadır. Yani yeni zayıflatıcı ilaçların bilinçsiz kullanımı bir mühlet sonra ilaca duyarsızlık yapmaktadır. İkinci neden, zayıflama ameliyatlarının denetimsiz ve endikasyonsuz uygulamaları sonucu bir mühlet sonra verilen kiloların geri gelmesidir. Üçüncü neden ise bilinçsiz diyet uygulamaları ve yanılgılı diyet reçetelerinin obeziteyi yine tetiklemesidir.”
Tedavi lakin multidisipliner gruplar ile mümkündür!
Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. M. Temel Yılmaz, obezitenin yanlışsız ve amaca yönelik tedavisinin lakin multidisipliner takımlarla mümkün olabileceğine işaret ediyor. “Sürdürülebilir obezite tedavisinde, önce altta yatan medikal problemlerin doğru tespit edilmesi ve bu tespitler ışığında tedavinin hastaya özel planlanması esastır” bilgisini veren Prof. Dr. Temel Yılmaz, kelamlarına şöyle devam ediyor: “Öncelikle tedaviye dirençli obezite hastalarının tedavi edilmesi amaçlanmaktadır. Bunun için bir durum tahlili yapılmakta, obezite ve obeziteye neden olan etkenlere dair risk haritası çıkarılmaktadır. Tedaviye muhtaçlığı olan bireylerde evvel obeziteye yol açan sıhhat problemlerinin tespit edilmesi lazım. Bu nedenleri saptamak içinse biyokimyasal, radyolojik ve öbür ileri tetkiklerin yapılması gerekebilmektedir. Akabinde bireyler tüm uzmanların hazır bulunduğu multidisipliner kurulda değerlendirilmekte ve objektif tedavi seçeneği teklifleri ortaya konmaktadır.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı