Nöbetçi Eczaneler
Türkiye’nin Antarktika Bilim Seferi
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Türkiye’nin kutup bölgelerindeki bilimsel varlığını güçlendirmek ve kalıcı kılmak amacıyla gerçekleştirdikleri çalışmaları Antarktika’nın Horseshoe Adası’nda kurulacak Türk Bilimsel Araştırma Üssü ile taçlandırmak istediklerini belirtti. Kacır, “Buna yönelik de ön hazırlıklarımızı tamamlamış durumdayız.” dedi.
Cumhurbaşkanlığı himayelerinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı uhdesinde, TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü koordinasyonunda gerçekleştirilen 9. Ulusal Antarktika Bilim Seferi’nin heyeti, İstanbul Havalimanı’nda düzenlenen törenle uğurlandı.
Seferin Önemi
Törende konuşan Bakan Kacır, 9. Ulusal Antarktika Bilim Seferi’nin hayırlı olmasını temenni ederek, “Bugün, bilginin peşinde ilerleme yolunda, yeni bir adım atmanın heyecanını ve mutluluğunu bilim insanlarımızla paylaşıyoruz. Sefer ekibimiz, sadece Türk bilim dünyasının değil, küresel bilim camiasının da ilgi ve teveccühle takip ettiği eşsiz bir yolculuğa çıkmak için uzunca bir dönem hazırlık yaptılar.” diye vurguladı.
Kacır, ekibin yeryüzünün en büyük araştırma sahalarından Antarktika’da insanlığın ortak bilim mirasına büyük katkılar sunacağına inandıklarını ifade etti. “Kutuplar, benzersiz tabiatıyla jeoloji, tıp, astronomi, iklim ve biyoloji gibi bilimin çeşitli dalları için eşsiz bir laboratuvar işlevine sahip. Zengin ve stratejik yeraltı kaynakları yanında tatlı su rezervlerine de ev sahipliği yapan bu coğrafya, küresel güç dengelerinin ve gelecekte söz sahibi olmak isteyen ülkelerin de odağında yer alıyor.” dedi.
Antarktika’nın Tarihsel Önemi
Kacır, kutup bölgelerinin içinde Antarktika’nın özel bir öneme sahip olduğunun altını çizerek, “Antarktika, yüzyıllardır sınırlar, kaynaklar ve ideolojiler uğruna sayısız savaş vermiş insanlık tarihinin en büyük istisnası olarak varlığını sürdürüyor. Tarihsel bir perspektiften baktığımızda, Piri Reis’in haritasıyla aslında Antarktika’ya ilgimizi kıtanın keşfinden 3 asır öncesinde ortaya koymuşuz.” ifadelerini kullandı.
İnsanlık tarihinin en önemli noktalarından biri olarak yerini alan bu keşiften asırlar sonra, 1960’larda Türk bilim insanlarının Beyaz Kıta’da bilimsel çalışmalar gerçekleştirdiğini hatırlatan Kacır, “Atok Karaali, Umran İnan ve Serap Tilav gibi bilim insanlarımızın isimleri, o tarihlerden itibaren gerçekleştirdikleri değerli çalışmalarından dolayı kıtada farklı yeryüzü şekillerine verilmiştir.” dedi.
Gelişen Bilimsel Faaliyetler
Dönemin kısıtlı imkanlarındaki bu çalışmaların başka ülkelerin bilimsel araştırma projeleri çatısı altında sürdürüldüğünü ifade eden Kacır, “Fakat bizler artık yeryüzünün en büyük laboratuvarında, kendi imkanlarımızla yürüteceğimiz çalışmalarla elde edeceğimiz bilgi birikimini ve deneyimi, bilimsel ve teknolojik değere dönüştürmeyi, Milli Teknoloji Hamlesi vizyonumuz doğrultusunda amaç edinmiş durumdayız.” şeklinde konuştu.
Kacır, bugüne kadar Antarktika’ya 8 ve Arktik’e 4 olmak üzere toplamda 12 Ulusal Kutup Bilim Seferi gerçekleştirildiğini hatırlatarak, “12 seferi başarıyla icra etmek kadar önemli ve kıymetli olan, ülkenin bu seferlerle elde ettiği bilimsel, stratejik ve teknolojik kazanımlardır.” dedi.
- 200’e yakın Türk bilim insanı, kutup koşullarında 100’den fazla projeyi gerçekleştirdi.
- 243 bilimsel çıktı ve 40 lisansüstü tez bu araştırmalar vesilesiyle üretildi.
- Türkiye, meteoroloji, uydu konumlama, sismik, hava kalitesi ve aerosol izleme istasyonlarını Antarktika’ya kurdu.
Kutup Araştırmaları Enstitüsü ve İşbirlikleri
Kütup çalışmalarını koordine eden TÜBİTAK bünyesinde kurulan Kutup Araştırmaları Enstitüsü, Antarktika’da sismik ve meteorolojik gözlem çalışmalarına 7/24 devam etmektedir. Kacır, kutup seferlerinin, son yıllarda yürütülen etkin bilim diplomasisinin en parlak örneklerinden biri olduğunu da belirtti.
Kutup çalışmaları kapsamında uluslararası arenada 20’den fazla ülkeyle işbirliği gerçekleştirildiğini dile getiren Kacır, “13 ülkeden 22 araştırmacıyı seferlerimizde ağırladık. 27 Türk bilim insanımız da 9 farklı ülkenin uluslararası seferlerinde çalışmalarını gerçekleştirdiler.” dedi.
Bütün bu çalışmalar sayesinde Türkiye, Avrupa Kutup Kurulu, Antarktika Araştırmaları Bilimsel Komitesi ve Ulusal Antarktika Programları Yürütücü Konseyi’ne tam üyelik sürecini başarıyla tamamladı. Ayrıca, Antarktika Antlaşması Çevre Koruma Protokolü’ne Türkiye olarak taraf olduklarını da ekledi.
Yerli ve Milli Teknoloji Ürünleri
Bakan Kacır, gerçekleştirilen kutup seferlerinde dünyanın en zorlu iklim koşullarına sahip Antarktika ve Arktik’te yerli ve milli teknoloji ürünlerinin test edilme ve deneyimleme imkanı elde edildiğini anlattı. ASELSAN’ın ürettiği telsizler ve röle istasyonları, bilim insanlarının sağlıklı iletişim kurmalarını ve emniyet içinde görevlerini icra etmelerini sağladı. TÜBİTAK SAGE’nin ürettiği ‘Isıl Pil’, olası acil durumlarda enerji ihtiyacını karşıladı. Yerli İHA’lar, en zorlu koşullarda bilim insanlarının çalışmalarını kolaylaştırdı.
Kacır, “Ülkemizin kutup bölgelerindeki bilimsel varlığını güçlendirmek ve kalıcı kılmak amacıyla bütün bu çalışmaları Antarktika’nın Horseshoe Adası’nda kuracağımız Türk Bilimsel Araştırma Üssü ile taçlandırmak istiyoruz. Buna yönelik de ön hazırlıklarımızı tamamlamış durumdayız.” diye belirtti.
Proje Yarışmaları ve Gençler
Kacır, TÜBİTAK eliyle yürütülen KUTUP proje çağrıları kapsamında 71 projeyi desteklediklerini ve bu sayede ülkede kutuplara dair geniş bir veri havuzu oluşturduklarını belirtti. “Ulusal Kutup Numune Arşivi’ni ve Ulusal Kutup Veri Merkezi’ni bütün bu çalışmaların neticesi olarak Türkiye’ye kazandırmayı amaçlıyoruz.” dedi.
Ayrıca, “Türkiye Yüzyılı’nın mimarı gençlerimizin bu yolculukta bizlerle birlikte olmasını arzu ediyoruz.” diyerek, 7’den 70’e kutup araştırmalarına olan ilgiyi perçinleyecek adımlar attıklarını ifade etti. Geçtiğimiz yıl “Kutup Bilimleri Ansiklopedisi”ni bilim dünyasına kazandırdıklarını da hatırlattı.
TÜBİTAK Proje yarışmalarıyla lise öğrencilerini kutup bilimleri ve iklim değişikliği alanında projeler üretmeye teşvik ettiklerini söyleyen Kacır, “Gençlerimizin araştırmalarını kutuplarda bizzat gerçekleştirmelerine de imkan tanıyoruz. Bu seferde proje yarışmalarında dereceye girmiş lise öğrencilerimiz bilim insanlarına eşlik edecekler ve bu eşsiz bilimsel araştırma deneyimini yaşayacaklar.” şeklinde konuştu.
Seferin Detayları
Kacır, İstanbul’dan hareketle başlayan seferin 8 Şubat’ta Antarktika’ya intikal ile devam edeceğini belirterek, “Araştırma kampının bulunduğu Horseshoe Adası’ndaki bilimsel çalışmaların başarıyla tamamlanmasıyla 12 Mart’ta, 9. Ulusal Antarktika Bilim Seferi sona erecek.” dedi.
Uzun yıllardır işbirliği yaptıkları Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Milli Savunma Bakanlığı ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığına ek olarak Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının (AFAD) da ilk kez bu sefere destek sağladığını aktaran Kacır, “Sefer kapsamında yapılan saha çalışmalarına ASELSAN, HAVELSAN, TÜBİTAK SAGE ve RUTE gibi ülkemizin lider kurumlarının geliştirdikleri yerli ve milli teknolojiler destek verecek.” dedi.
Sefer, 16 Türk bilim insanıyla birlikte Avustralya, Kolombiya, Kore ve Malezya’dan 4 yabancı araştırmacının dahil olduğu 20 kişilik bir ekiple gerçekleştirilecek. Ekibin, kıtada 19 bilimsel proje ve çalışmaya imza atacağı bildirildi. ABD ile işbirliği dahilinde çok düşük frekans sinyal verileriyle yakın uzay gözlemleri yapabilen bir ölçüm istasyonu kurulacak. Ayrıca, TÜBİTAK destekli projeler kapsamında mikrobiyoloji, ekoloji, çevre kimyası, biyoteknoloji ve jeodezi alanlarında bilimsel araştırmalar yürütülecek.
Kacır, Horseshoe Adası’nda bulunan Türk Bilimsel Araştırma Kampı’nın bakım çalışmalarının da bu seferde gerçekleştirileceğini dile getirerek, “9. seferimizde geçmiş seferlerde başladığımız bazı uzun dönem bilimsel izleme çalışmalarındaki gözlem ve analizlerimizi de derinleştireceğiz.” dedi.
İklim ve atmosfer gözlemlerinde kritik rol oynayan uydu ve meteoroloji istasyonlarının bakımları da yine bu sefer dahilinde gerçekleştirilecektir. “Horseshoe Adası ve çevresinin haritalandırılması çalışmalarına da devam edeceğiz.” diye ekledi.
Öğrencilerin Katılımı
Seferde lise öğrencilerinin de bilim insanlarına eşlik ettiğini hatırlatan Kacır, “Geçtiğimiz yıl Lise Öğrencileri Kutup Araştırmaları Proje Yarışması’nda ‘İnsansız Kutup Hava Aracı’ projesiyle birinci seçilen takımın üyesi 3 lise öğrencimiz, sefer kapsamında projelerini bizzat Antarktika’da, kutuplarda test etme imkanına sahip olacak.” dedi.
Ayrıca, “İklim Değişikliği Araştırma Projeleri Yarışmaları’nda birinciliği elde eden takımlarımız, önümüzdeki dönemde düzenlenecek 5. Ulusal Arktik Bilimsel Seferi’ne katılarak, çalışmalarını yerinde uygulama imkanına sahip olacaklar.” şeklinde ekledi.
Kacır, “Biz bütün bu seferlerle bir yandan insanlığın bilimsel araştırma yolculuğuna katkı sunarken, bir yandan da kendi beşeri sermayemizi, insan kaynağımızı, bilim insanlarımızı ve gençlerimizi güçlü şekilde desteklemeye ve onların araştırma ufkunu ülkemizin sınırlarının çok ötesine, bulunduğumuz noktadan çok daha uzaklara ama insanlık için çok önemli coğrafyalar olan kutuplara erişmesini sağlamaya gayret ediyoruz.” diyerek, 9. Ulusal Antarktika Bilim Seferi’ne katılan bilim insanlarına ve gençlere başarılar diledi.
Bilimin Barış Kıtası: Antarktika
9. Ulusal Antarktika Bilim Seferi Koordinatörü Prof. Dr. Burcu Özsoy, Antarktika’daki bilimsel çalışmaların çok kıymetli olduğunu belirterek, “Gezegenin kara kutusu olarak adlandırıyoruz. Dünyanın geçmişiyle ilgili verileri toplayabildiğimiz, bugünün verileriyle değerlendirdiğimizde, geleceğe yönelik bilimsel değerlendirmelerde bulunabileceğimiz bir alan.” dedi.
Çok kapsamlı bir araştırma seferinin olacağını anlatan Özsoy, “Bu seferde toplanacak örnekler, seferimizin bitiminde Antarktika’dan Türkiye’ye intikal edecek ve bu intikal sonucu araştırmacılarımızı inanılmaz bir laboratuvar çalışması bekliyor. Bugüne kadar çok fazla bilimsel makaleyi de bu seferlerden sonuç olarak elde ettik. Antarktika’dan alınan her veri çok kıymetli. Çünkü orada sadece siz varsınız ve bu veri aynı zamanda da dünyaya ulaşıyor. Barışın ve bilimin kıtası Antarktika’da yapılan tüm bilimsel çalışmalar dünyaya hediye ediliyor.” ifadeleriyle seferin önemini vurguladı.