Nöbetçi Eczaneler
Türkiye’de Beyin Göçü ve Genç Bilim İnsanları
Türkiye, özellikle son yıllarda beyin göçü veren ülkeler arasında önemli bir yer edinmiştir. Yurtdışına en çok öğrenci gönderen ülkeler sıralamasında 11’inci sırada bulunmamız, bu konuda ne denli ciddi bir sorunla karşı karşıya olduğumuzu göstermektedir. Nitelikli ve bilimden uzak olan eğitim sistemimiz, zeki ve yetenekli gençlerin yurt dışındaki bilim kuruluşları ve üniversitelere yönelmesine neden oluyor.
Bilim ve teknolojiyi teşvik etmeyi amaçlayan TÜBİTAK, kabul ettiği ilginç projelerle sık sık gündeme gelse de, birçok yetenekli öğrencinin projelerini reddetmesi ile eleştirilerin hedefi olmaktadır. Reddedilen projeler ise, dünyanın önde gelen üniversiteleri ve kuruluşları tarafından ilgi görmektedir. Bu duruma örnek olarak, lise öğrencisi Vefa Türeli’nin hikayesini verebiliriz.
Türeli, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı paylaşımla, TÜBİTAK’a sunduğu araştırmanın “Bunu bir liseli yazmış olamaz” gerekçesiyle reddedildiğini duyurdu. Ancak 16 yaşında yazdığı bu araştırma, Avrupa’da hakemli bir dergide yayımlanarak önemli bir başarıya imza attı.
TÜBİTAK, son yıllarda destek sağladığı bilimden uzak, tartışmalı projelerle gündemde. Kuruluşun reddettiği projeler, dünya çapında birçok üniversite ve bilim kuruluşu tarafından ilgiyle karşılanıyor.
Vefa Türeli, X hesabında şu ifadeleri kullandı: “Bugün TÜBİTAK’ın ‘bunu bir liseli yazmış olamaz’ diyerek diskalifiye ettiği araştırmam, Avrupa’da hakemli bir dergide yayınlandı. Sanırım Türkiye’de en genç tek yazarlı araştırma yayınlayan kişi ben oldum; yazıyı 16 yaşımda kaleme almıştım.”
Paylaşımına gelen yorumlar sosyal medyada büyük yankı uyandırdı. Türeli, yaşadığı durumu daha iyi açıklamak için ek bir açıklama yaptı:
“Bu durumu duyuracağımı düşünmüyordum. Başkasının yazdığı makaleyi çevirdiğimi sanıp bunu sebep göstermişlerdi. Resmi bir ‘inanmıyoruz’ açıklaması var mı bilmiyorum. Sonrasında TÜBİTAK’la bağlantılı bir Türk dilbilim profesörüyle görüştüm, o da bana jürinin böyle bir şey demiş olabileceğini söyledi.”
Vefa Türeli’ye destek yağarken, benzer sorunları yaşayan diğer öğrenciler de TÜBİTAK’a sitem etti.
- “Bu tür durumlar gençlerin bilimsel çalışmalarını engelliyor.”
- “TÜBİTAK’ın bu tutumu, genç yetenekleri yurtdışına itiyor.”
- “Bilim ve araştırma ruhu, desteklenmek yerine engelleniyor.”
Böylece, Vefa Türeli’nin durumu, Türkiye’deki bilimsel ortamın ve genç bilim insanlarının karşılaştığı zorlukların bir yansıması olarak dikkat çekiyor.
