Suudi Arabistan’ın Vizyon 2030 projesinin en önemli parçalarından biri olan Neom, ülkenin petrol bağımlılığından kurtulma ve ekonomisini çeşitlendirme hedefleri doğrultusunda hayata geçiriliyor.
Ancak, Neom projesi nin maliyetinin beklenenden çok daha yüksek olması ve bazı tartışmalı uygulamalar, projenin geleceği hakkında soru işaretleri yaratıyor.
Özellikle, 170 km uzunluğundaki gökdelen şehri The Line’ın maliyeti ve insan hakları ihlalleri savları, memleketler arası kamuoyunda geniş yankı uyandırıyor.
NEOM’UN DEVASA BÜTÇESİ VE MALİYET ARTIŞI
Wall Street Journal’ın (WSJ) raporuna nazaran, Neom projesinin birinci etabının maliyeti 370 milyar doları bulurken, projenin tamamlanma maliyetinin 8,8 trilyon dolara ulaşabileceği varsayım ediliyor.
Bu sayı, Suudi Arabistan’ın mevcut yıllık bütçesinin yaklaşık 25 katına denk geliyor. Projenin maliyetindeki bu artışın nedenleri arasında, projenin karmaşıklığı, teknolojik zorluklar ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın ferdî tercihleri gösteriliyor.
Özellikle, The Line’ın tasarımı ve birtakım fütüristik yapıların inşası, maliyeti kıymetli ölçüde artırıyor.
İNSAN HAKLARI İHLALLERİ VE TARTIŞMALI UYGULAMALAR
Neom projesi, yalnızca devasa bütçesiyle değil, tıpkı vakitte insan hakları ihlalleri argümanlarıyla da gündeme geliyor.
Proje kapsamında, bölgedeki yerli halkın zorla tahliye edildiği ve kimi inşaat personellerinin makûs çalışma şartlarına maruz kaldığı tez ediliyor. Ayrıyeten, projenin çevresel tesirleri ve sürdürülebilirliği konusunda da kaygılar bulunuyor.
NEOM’UN GELECEĞİ VE SUUDİ ARABİSTAN’IN VİZYONU
Tüm bu tartışmalara karşın, Suudi Arabistan hükümeti Neom projesini hayata geçirme konusunda kararlı görünüyor.
Projenin birinci basamağı olan The Line’ın inşaatı devam ederken, diğer turizm ve sağlık projelerinin de 2030 yılına kadar tamamlanması hedefleniyor.
Suudi Arabistan, Neom ile sadece fütüristik bir şehir inşa etmekle kalmıyor, aynı zamanda ülkenin imajını değiştirme ve uluslararası yatırım çekme hedefleri de güdüyor.
Ancak, projenin maliyetinin kontrol altına alınması ve insan hakları ihlalleri iddialarının çözülmesi, Neom’un başarısı için kritik değer taşıyor.