Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, fiyat istikrarı, sürdürülebilir cari açık ve yapısal dönüşümle birlikte direkt yatırımların artacağı kanısında olduklarını belirterek, “Kısa vadeli piyasa dalgalanmalarının bu noktada etkili olmayacağını düşünüyoruz” dedi. Enflasyonun da Merkez Bankası’nın varsayım aralığında gerçekleşme ihtimalinin son derece yüksek olduğunu belirten Şimşek, “Küresel dalgalanmalar yatıştığında biz güçlü hikayesi olan nadir ülkelerdeniz” diye konuştu.Ekonomi idaresi, Doğu Karadeniz Projesi (DOKAP) Hareket Planı Bilgilendirme ve İstişare ile bu yılın ikinci Ekonomi Koordinasyon Kurulu (EKK) toplantılarının akabinde gazetecilerle bir ortaya gelerek, gündeme ait soruları yanıtladı.
Yurt İçi Finansal Piyasalar ve Global Ekonomi
Şimşek, burada yurt içi finansal piyasalar ile global iktisatta yaşanan son gelişmelerin OVP maksatlarına tesirlerini tahlil etmek için ‘erken’ olduğunu aktardı.
Dezenflasyonist Tesir Beklentileri
Bunların enflasyon açısından olumlu ve olumsuz tesirleri olduğunu bildiren Şimşek, “Net etkiye baktığımızda enflasyonun tahmin patikası içinde kalmasını öngörüyoruz. Enflasyon beklentilerinde geçici bir bozulma oldu, bu bir risk faktörü. Ancak finansal koşulların sıkılaşması talep kaynaklı enflasyona olumlu etki sağlayacak. En önemlisi, petrol başta olmak üzere emtia fiyatlarında çok ciddi gerileme yaşandı. Eğer fiyatlar bu seviyelerde kalırsa bu durumun dezenflasyonist etkisi olacak” diye konuştu.
Enflasyonun İddia Aralığında Gerçekleşme İhtimali
Türk lirasında sonlu kıymet kaybı olduğunu, talep şartlarının çok güçlü olmaması nedeniyle kur geçişkenliğinin zayıf olmasını beklediklerini anlatan Şimşek, “Bütün etkileri değerlendirdiğimizde enflasyonun Merkez Bankasının tahmin aralığında gerçekleşme ihtimali son derece yüksek. Cari denge açısından net etkinin olumlu olabileceğini öngörüyoruz” tabirlerini kullandı.
Ticaret Savaşları ve Global Büyüme
Şimşek, ticaret savaşlarının global büyümeyi bilhassa de Avrupa Birliği’ni olumsuz etkileme riski bulunduğunu aktararak, bunun da ihracat üzerindeki olumsuz etkisine işaret etti.
Cari Açık ve Orta Vadeli Program
Yurt içi finansal koşulların sıkılaşmış olmasının ithalatı sınırlayacağını belirten Şimşek, enerji fiyatlarındaki düşüşün çok daha güçlü etkiye sebep olacağını, dolayısıyla cari açığın Orta Vadeli Program’da öngörülenin epey altında gerçekleşebileceğini söyledi.
Bütçe ve Harcama Disiplini
Bütçe bilgilerine ait de değerlendirmelerde bulunan Şimşek, kelamlarını şöyle sürdürdü:“Bütçe bildirimiz net, harcama disiplini devam edecek. Geçen sene onaylanan bütçeye oranla güçlü bir harcama disiplini tesis ettik. Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından onaylanan bütçe 100 liraysa yılı 96,7 lira harcamayla kapattık. Bu sene de harcamalarda disiplin çok güçlü halde devam edecek. Bütçe gelirleri ekonomik aktiviteden etkileniyor. Hasebiyle şayet sıkı finansal şartlar büyümede daha ölçülü bir seyre sebep olursa, gelir tarafında bir ölçü aşağı istikametli riskler oluşabilir. Lakin Türkiye’nin brüt kamu borç stokunun ulusal gelire oranı yüzde 25 civarında. Burada bütçe disipliniyle maksadımız negatif mali tesir yoluyla dezenflasyon sürecine dayanak vermektir. Sıkı finansal şartlar bütçede harcama kaynaklı değil gelir kaynaklı hudutlu bir olumsuz tesir oluşturabileceği için program açısından değerli bir tasa kaynağı olmayacaktır.”
Dış Yatırımlar ve Ekonomik Güç
Şimşek, uluslararası doğrudan yatırımlarda kısa süreli tepki kararları olmayacağına işaret ederek, “Fiyat istikrarı, sürdürülebilir cari açık ve yapısal dönüşümle birlikte direkt yatırımların artacağı kanısındayız, kısa vadeli piyasa dalgalanmalarının bu noktada tesirli olmayacağını düşünüyoruz. İç yahut dış şoklar ortaya çıktığında portföy yatırımları azalabiliyor. Bu durum yalnızca Türkiye için geçerli değil, başka ülkeler için de kelam konusu. Bu program portföy yatırımlarına dayalı değil. Türkiye açık bir piyasa iktisadı, liberal bir sermaye hesabına sahip. Bu çerçevede para giriş ve çıkışları olabilir. Portföy yatırımlarındaki kısmi azalma geçicidir, global dalgalanmalar yatıştığında biz güçlü kıssası olan az ülkelerdeniz” değerlendirmesinde bulundu.
Dış Şoklara Karşı Dayanıklılık
Türkiye’nin dış şoklara karşı nispeten daha az etkilenecek ülkeler ortasında yer aldığını vurgulayan Şimşek, ihracatın öteki ülkelere nazaran daha destekli yapıda olduğunu kaydetti.
Dış Kaynak Girişleri ve Piyasa İyileşmeleri
Şimşek, global dalgalanmalar azaldığında yatırımcıların güçlü programı ve öyküsü olan ülkelere tekrar yatırım yapmak isteyeceğini belirterek, şu tabirleri kullandı:“Piyasalarda dalgalanmanın olduğu süreçte CDS’ler 380 civarına çıktı, bugün itibarıyla 330’un altına indi. ‘Etkiler sınırlı ve geçici’ derken temenniden bahsetmiyor, gözlemlerimizden ve geçmiş tecrübelerimizden bahsediyoruz. Hazinenin ikinci piyasadaki gerek milletlerarası tahvil faizleri, gerekse içeride Türk lirası tahvillerimizin fiyatlanmasında son devirde düzgünleşme başladı, yani faizler de gerilemeye başladı. Türkiye’ye dış kaynak girişleri tekrar başladı, esasen fiyatlamalar da bunu yansıtıyor. Burada temel olan programımızın kararlı halde uygulanmasıdır. En büyük önceliğimiz fiyat istikrarı, yani enflasyonun kalıcı biçimde düşmesidir, bu mevzuda kıymetli bir risk görmüyoruz. Bu çerçevede programda şu etapta kıymetli bir sapma öngörmüyoruz.”
Borç İdaresi ve Stratejik Ölçütler
Hazinenin her vakit faal bir borç idare kapasitesine sahip olduğunu bildiren Şimşek, iç ve dış borç ödemeleri için güçlü nakit rezervi tuttuklarını ve yönetebilecek kapasiteye sahip olduklarını anlattı.
Borç İdaresinde Temkinli Yaklaşım
Şimşek, borç idaresinde temkinli yaklaşım sergilediklerine, bunun da kısa vadeli dalgalanmalarda esneklik sağladığına işaret ederek, kelamlarını şöyle sürdürdü:“Orta vadede borç idaremizin stratejik ölçütleri var. Bunlar, kur ve faiz riskini düşürmek, likidite riskine yönelik güçlü nakit rezervi tutmak. Stratejik ölçütler çerçevesinde oluşturduğumuz Hazine finansman programımız piyasalarda dalgalanma olduğu vakitlerde bize esneklik sağlar. Son devirdeki gelişmeler üzere durumlarda değerlendirmemizi yapar gerektiğinde daha kısa vadeli, gerektiğinde değişken faizli borçlanırız. İç piyasadan döviz borçlanma hususu ise finansman programımızın bir kesimiydi. Stratejimizde bunların hissesini düşürmek var lakin bu periyotlarda piyasadaki dalgalanmalara esnek reaksiyon veriyoruz, piyasa şartlarına nazaran hareket edeceğiz.”
Borç Çevirme Oranı ve Uluslararası Borçlanma
Bu sene için öngördükleri iç borç çevirme oranının yüzde 119,3 olduğunu, ilk 3,5 ayda bu oranın daha yüksek seyrettiğini aktaran Şimşek, “Çünkü beyannameye dayalı vergi gelirlerimiz genelde birinci 4 aya değil mayıs ayına tekabül ediyor, yani beyannameler mart sonunda veriliyor, daha sonra ödemeler başlıyor” dedi.Uluslararası piyasalardan bu sene 11 milyar dolar dış borçlanma öngördüklerini ve yılın birinci çeyreğinde bunun 2,5 milyar dolarını gerçekleştirdiklerini bildiren Şimşek, vadesi dolup ödemesi yapılan, yani nakit rezervden kullanılan bir alanın kelam konusu olduğunu anlattı.
Piyasa Şartları ve Getiri Eğrisi
Şimşek, milletlerarası piyasalardaki kağıtların getiri eğrisinin 40-50 baz puan yüksek seyrettiğini de değinerek, “10 yıl vadeli dolar cinsinden tahvilimizin faizi yüzde 8’in üzerine kadar çıktı, şu anda yüzde 7,7 seviyelerinde. Burada da bir normalleşmenin olacağını, CDS’lere paralel tekrar daha da gerileyeceğini öngörüyoruz. Piyasa koşullarını takip ederek yılın kalanında finansman programımıza göre 8,5 milyar dolar daha dış borçlanmaya gitmeyi planlıyoruz” diye konuştu.
Şimşek’in ABD Trafiği
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, G20, IMF ve Dünya Bankası Bahar Toplantıları kapsamında gittiği Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) yatırımcı buluşmaları başta olmak üzere çok sayıda temasta bulunacak. AA muhabirinin Bakanlıktan edindiği bilgiye nazaran, Şimşek, G20, IMF ve Dünya Bankası Bahar Toplantıları’na katılmak için ABD’ye gitti. Temasları kapsamında çok sayıda yatırımcı toplantısına katılacak Şimşek, önde gelen fikir kuruluşlarında düzenlenecek etkinliklerde konuşacak, mevkidaşlarıyla ikili görüşmeler gerçekleştirecek ve çok taraflı kalkınma bankalarının üst seviye yöneticileriyle bir ortaya gelecek.
Bugün New York’ta Yatırımcılarla Buluşacak
Şimşek’in bugün başlayan ziyaretinin birinci ayağı New York olacak. Türkiye-ABD İş Kurulu (TAİK) ve Citi Group tarafından düzenlenecek geniş iştirakli yatırımcı toplantısında portföy yatırımcıları ile gerçek bölüm temsilcilerinden oluşan bir kümeyle buluşacak Şimşek, dünyanın önde gelen üç büyük kredi derecelendirme kuruluşunun üst seviye yöneticileriyle farklı ayrı görüşmeler gerçekleştirecek. New York’taki bu temaslara Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan’ın da eşlik etmesi bekleniyor.
Washington Temasları
Bakan Şimşek, 22 Nisan prestijiyle ziyaretini başşehir Washington’da sürdürecek. ABD Ticaret Odası tarafından düzenlenen zirveye katılacak Şimşek, burada Dünya Bankası eski Başkanı David Malpass ile birlikte “Finansal Sistemin Geleceği” konulu panelde konuşma yapacak. Şimşek, ABD’nin önde gelen niyet kuruluşlarından Atlantik Kurulu’nda akademisyenler, analistler, siyaset yapıcılar ve yatırımcıların katılacağı toplantıya da iştirak edecek.
ABD Hazine Bakanı Bessent ile Görüşme
Bakan Şimşek, Washington temasları kapsamında ABD Hazine Bakanı Scott Bessent ile de görüşme yapacak. Global yatırım bankalarının organize ettiği geniş iştirakli ve dar kapsamlı yatırımcı toplantılarında Türkiye ekonomisindeki son gelişmeler hakkında değerlendirmede bulunacak Şimşek, global trendlerin yansımalarını ve gelecek periyot önceliklerini paylaşacak. Şimşek, temasları kapsamında G20 Bakanlar Toplantısı’na da katılacak, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası, Asya Altyapı ve Yatırım Bankası, Avrupa Yatırım Bankası ve Dünya Bankası ile Uluslararası Finans Kurumu üzere çok taraflı kalkınma kuruluşlarının üst seviye idareleriyle görüşmeler gerçekleştirecek.
YORUMLAR