Nöbetçi Eczaneler
“Ani idrarım geldi, yetişemedim”, “Çok sık idrara çıkıyorum, böbreklerim iyi çalışıyor”, “Evden çıkmadan önce mutlaka tuvalete girerim” Günlük hayatımızda yaşadığımız yahut etrafımızdan sıkça duyduğumuz bu yakınmalar, toplumda “aşırı aktif mesane” olarak bilinen mesane hiperaktivitesi hastalığının sinyali olabilir!
Aşırı etkin mesane; mesane kasının ani ve şiddetli kasılması sonucu ani idrar yapma isteğiyle birlikte tuvalete gitme durumu olarak tanımlanıyor. Özellikle çay, kahve, sigara ve alkol üzere alışkanlıkların artmasına paralel olarak giderek daha sık görülüyor. Her yaşta gelişebilen çok faal mesane, erkeklerde 65 yaş sonrasında yüzde 30’a, bayanlarda 45 yaş sonrasında yüzde 40’a yükseliyor. Bu sayılar her 5 bayandan 2’sinde çok etkin mesane sorunu yaşandığına işaret ediyor. Acıbadem Kartal Hastanesi Üroloji Uzmanı Dr. Bülent Özbilek, hijyeni, iş ve toplumsal hayatı olumsuz yönde etkileyen çok etkin mesanenin utanıldığı için ekseriyetle lisana getirilemediğine dikkat çekerek, “Hekime başvurmak yerine, kendileri tahlil bulmaya çalıştıkları için hastaların hayat kaliteleri önemli boyutlarda etkilenmektedir. Sık sık idrara çıkma ve ansızın idrar yapma sıkıntıları nedeniyle hastalar vakitle aile, toplumsal ve iş hayatlarında değerli sorunlar yaşamaktadırlar. Aslında hayat alışkanlıklarında alınacak olan tedbirler ve tedavilerle çok faal mesane kaynaklı yakınmalar çoklukla tedavi edilebilmekte, hastalar günlük ömürlerine sıkıntısız devam edebilmektedirler” diyor.
Ani idrar yapma isteği en tipik belirtisi!
İdrar böbrekler tarafından üretilip, mesanede depolanıyor. Depolanma sırasında idrar ölçüsünden bağımsız olarak mesane kasılarak idrar hissi oluşturuyor. Bu his çoğunlukla baskılanıyor ve erteleniyor. Mesane dolduğunda kendisini çevreleyen kası istemli olarak kasıyor ve idrar boşaltma gerçekleşiyor. Üroloji Uzmanı Dr. Bülent Özbilek, “Aşırı aktif mesanede ise henüz mesane dolmadan bu kasılmalar o kadar şiddetli olur ki idrar yapma ertelenemez ve bunun sonucunda ya sık tuvalete gidilir ya da idrar kaçırılır” diyor. Ani idrar yapma isteği çok etkin mesanenin en yaygın görülen belirtisini oluşturuyor. Sık sık (günde 8’den fazla) idrara çıkmak, geceleri idrar için uyanmak “aşırı aktif mesane” sıkıntısının tipik belirtilerinden. Bazen bu sorunlara idrar kaçırma da eklenebiliyor.
Kahve ve çay tüketimine dikkat!
Aşırı faal mesane pek çok sebepten kaynaklanabiliyor. Üroloji Uzmanı Dr. Bülent Özbilek, doğum ve hamilelik üzere etkenler nedeniyle pelvik kaslarının gerilip, zayıflamasının değerli bir etken olduğunu belirterek, “Ayrıca menopoz sonrasında östrojen hormonunun azalması, idrar yolu enfeksiyonu, aşırı kilo ve bel fıtığının yanı sıra parkinson, multipl skleroz ve inme gibi nörolojik hastalıklar ile diyabet hastalığı da aşırı aktif mesaneye yol açmakla birlikte, kimi zaman bu tablonun nedeni belli olmamaktadır” diyor. Üroloji Uzmanı Dr. Bülent Özbilek, özellikle kahve, çay, alkol ile çikolata tüketiminin, sigaranın ve kabızlığın çok faal mesane meselesini artırdığına da sözlerine ekliyor.
Önce nedenleri araştırılıyor!
Teşhis için tabibe başvuran hastalardan, çok etkin mesaneye yol açabilecek diyabet, bel fıtığı ve nörolojik bir hastalığı olup olmadığı, kullandığı ilaçlar, alışkanlıkları (sigara, kafein, alkol), günlük sıvı alımı, idrar yapma ve kaçırma sıklığı üzere bilgiler alınıyor. Daha sonra hasta muayene ediliyor ve muhtaçlık halinde idrar tahlili, idrar kültürü, ultrasonografi ile bilgisayarlı tomografi üzere görüntüleme formüllerine başvurulabiliyor. Değerli bir tetkik metodu olan ürodinami ile mesanenin dolum sırasında basınçları ölçülerek kaçırmanın nedeni saptanmaya çalışılıyor.
Yaşam alışkanlıklarını düzenlemek şart!
Aşırı faal mesane sıkıntısında, altta yatan etkene bağlı olarak, ilaç tedavisi, ömür alışkanlıklarının düzenlenmesi ve medikal tedavilere başvuruluyor. Fakat, tedavi sonrasında vakitle yakınmalar tekrar başlayabiliyor. Üroloji Uzmanı Dr. Bülent Özbilek, bu nedenle ömür alışkanlıklarında yapılacak olan değişikliklerin çok daha fazla kıymet taşıdığını belirterek, “Özellikle kabızlığı gidermek, sıvı tüketimini düzenlemek, sigarayı bırakmak, alkol ve çay ile kahve gibi kafein içeren içecekleri kısıtlamak, fazla kilolardan kurtulmak ve düzenli olarak egzersiz yapmak, yakınmaların giderilmesinde oldukça önemlidir” diyor. Pelvik kaslarının güçlendirilmesi ve idrar yapma eğitiminin de şikayetlerin azalmasında tesirli olduğunu vurgulayan Dr. Bülent Özbilek, “Hekimin ilaç önerileri tedavinin önemli bir parçasını oluşturmakla birlikte, sakral sinir stimülasyonu, perkütan tibial sinir stimülasyonu, mesane duvarına botoks uygulamaları gibi diğer yöntemler de denenebilir” bilgisini veriyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı