Esnek Çalışma Modellerinde Önemli Değişiklikler
Milyonlarca çalışanı doğrudan etkileyen esnek mesai, hibrit ve uzaktan çalışma modelleri ile çalışma saatlerinde gerçekleştirilecek önemli değişiklikler, iş dünyasında yeni bir dönemin kapılarını aralayacak. Bilişim, finans, eğitim ve hizmet sektörü gibi birçok alanda, esnek çalışma sisteminin getirdiği iş hukuku, sosyal güvenlik, sendika üyeliği, bireysel sözleşme, çalışma saatleri ve meslek hastalıkları gibi konulardaki boşluklar giderilecek ve bu alanlara yönelik net bir yasal çerçeve oluşturulacak.
Bağ-Kur sigorta kolu üzerinden sigorta primini kendisi ödeyen moto kuryelerin, hangi sigorta koluna tabi olacağı ve iş kazası durumunda hangi yasal düzenlemelere göre hareket edileceği gibi önemli konular netleştirilecektir. Ayrıca, dijital platformlarda evde çalışan bireylerin meslek hastalıkları ve evde meydana gelen kazaların iş kazası sayılıp sayılmayacağı da tanımlanacak.
Eşit Muamele İlkesi
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, esnek çalışmaya dair yapılacak yasal düzenlemelerin ardından gözlerin atılacak adımlara çevrildiğini belirtti. Uzaktan, kısmi ve vardiyalı çalışma gibi yeni nesil çalışma biçimlerine ilişkin düzenlemeler, hem İş Kanunu hem de ilgili yönetmeliklerde netleştirilecektir. Tüm esnek çalışanların eşit muamele ilkesine uygun olarak yıllık ücretli izin, hafta tatili, günlük dinlenme süresi ve kreş gibi haklardan yararlanmaları güvence altına alınacak.
Kazanımlarda Hak Kaybı Olmayacak
Yapılacak düzenlemelerle, tam zamanlı çalışanların kazanılmış haklarının korunması ve herhangi bir kaybın yaşanmaması sağlanacak. Tam zamanlı çalışmadan hibrit veya esnek çalışmaya geçiş yapan personelin, daha önce kazanmış oldukları haklarda geriye gidişin yasal düzenleme ile önleneceği vurgulanmaktadır.
Moto Kuryelerin Durumu
Pandemi döneminde yaygınlaşan online alışverişle birlikte sayıları artan moto kuryelerin sosyal güvenlik konusundaki sorunları çözüme kavuşturulacak. Bu çalışanlar çoğunlukla sigortalarını Bağ-Kur üzerinden yatırmakta, ancak iş kazası geçirdikleri durumlarda hangi sigorta koluna tabi olacakları konusunda belirsizlik yaşamaktadırlar. İş ilişkisi açısından bağımlı olan bu çalışanların sigortalarının işverene bağlı olarak yatırılması gerektiği de dikkate alınarak düzenlemeler yapılacaktır.
Ev Kazası İş Kazası mı?
Online dijital platformlarda çalışan bireylerin evde geçirdikleri kazaların hangi koşullarda iş kazası sayılacağı da netleştirilecektir. Örneğin, bilgisayar başında sandalyesinden düşüp ayağını kıran bir çalışanın durumu iş kazası olarak değerlendirilebilir. Mevcut yasalar bu konuda yeterli düzenlemeleri içermemektedir. Ayrıca, uzaktan çalışanların sendikal örgütlenmesi ve bireysel toplu sözleşmelere ilişkin yasal boşlukların da giderileceği belirtilmektedir.
Çalışma Saatleri Değişecek
Çalışma saatlerinin belirlenmesinde esneklik sağlanacak ve özellikle nüfus artışı ile doğurganlık hızındaki azalmayı önlemek amacıyla çalışan kadınlar, eğitim gören gençler ve dezavantajlı gruplar için çeşitli kolaylıklar sunulacaktır. Yarı zamanlı çalışma ile ilgili yasal düzenlemeler yapılmasına rağmen, ayrıntıları içeren yönetmelik düzenlemesine ihtiyaç duyulmaktadır. Çalışma hayatındaki kadınların doğum yapmalarını teşvik edecek uygulamalar ve kreş imkanlarının artırılması hedeflenmektedir. Böylece, kadınların hem işgücünden uzaklaşmamaları hem de çocuk sahibi olmaları teşvik edilmiş olacaktır.
Prim Gün Sayısı ve Analık Yardımı
Esnek çalışanların prim günleri, analık yardımı gibi haklara erişimlerini kolaylaştıracak düzenlemeler yapılacaktır. Emsal işçilerle farklı muameleye tabi tutulmamaları için denetim mekanizmaları güçlendirilecektir. Ayrıca, esnek çalışanların İŞKUR’un mesleki eğitim programlarından faydalanmaları sağlanacak ve bu kapsamda çalışanlara yönelik bir veri tabanı kurulacaktır.
Emsal İşçiye Göre Farklı Olamaz
Esnek çalışma biçimleri etkinleştirilirken, eşit işlem yükümlülüğüne aykırı uygulamaların önüne geçilecektir. İş Kanunu’nda yer alan “emsal işçiye göre farklı işleme tabi tutulamaz” maddesine aykırı uygulamalara kesinlikle izin verilmeyecektir.
KAYNAK: CNBCE.COM/HAZAL ATEŞ