Nöbetçi Eczaneler
193 sayılı Kanunun 86 ncı hususunun birinci fıkrasının (1) numaralı bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde fiyat gelirlerinin hangi şartlarda yıllık beyannameye husus edileceğine dair temel kararlara yer verilmiştir.
Maddeye nazaran;
“Aşağıda belirtilen gelirler için yıllık beyanname verilmez, öbür gelirler için beyanname verilmesi halinde bu gelirler beyannameye dahil edilmez.
1. Tam mükellefiyette;
a) Gerçek tarzda vergilendirilmeyen zirai karlar, bu Kanunun 75 inci unsurunun (15) ve (16) numaralı bentlerinde yazılı menkul sermaye iratları, çıkar ve iratların istisna hadleri içinde kalan kısmı,
b) Tek patrondan alınmış ve tevkif suretiyle vergilendirilmiş 103 üncü unsurda yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan fiyatı aşmayan fiyatlar (birden fazla işverenden ücret almakla beraber, birinciden sonraki işverenden aldıkları ücretlerinin toplamı, 103 üncü maddede yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı ve birinci işverenden alınan dahil ücret gelirleri toplamı 103 üncü maddede yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşmayan mükelleflerin, tamamı tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücretleri dahil),
c) Vergiye tabi gelir toplamının [(a) ve (b) bentlerinde belirtilenler hariç] 103 üncü unsurda yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan meblağı aşmaması şartıyla, Türkiye’de tevkifata tabi tutulmuş olan; birden fazla patrondan elde edilen fiyatlar, menkul sermaye iratları ve gayrimenkul sermaye iratlar .”
Bu kararlar çerçevesinde ilgili vergilendirme devrinde elde edilen fiyatların yıllık beyannameye mevzu edilip edilmeyeceği genel çerçevede tespit edilmektedir.
Buna nazaran genel çizgileri ile;
(1) Tevkif suretiyle vergilendirilmiş;
a) Tek patrondan fiyat geliri elde eden mükelleflerin, fiyat gelirleri toplamı 103 üncü unsurda yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan fiyatı (2024 yılı için 3.000.000 TL) aşması,
b) Birden fazla patrondan fiyat geliri elde eden mükelleflerin, birinci patrondan aldıkları fiyat gelirleri de dahil olmak üzere tüm fiyatları toplamının gelir vergisi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan fiyatı (2024 yılı için 3.000.000 TL) aşması,
c) Birden fazla patrondan fiyat geliri elde eden mükelleflerin, birden sonraki patrondan alınan fiyatları toplamının gelir vergisi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan fiyatı (2024 yılı için 230.000 TL) aşması,
d) Tevkifata tabi olan fiyat geliri toplamı, vergi tarifesinin dördüncü diliminde yer alan meblağı (2024 yılı için 3.000.000 TL) aşan atletler,
e) Tevkifata tabi fiyat gelirleri vergi tarifesinin dördüncü diliminde yer alan meblağı (2024 yılı için 3.000.000 TL) aşan yahut birden fazla patrondan fiyat alan ve birden sonraki patrondan aldıkları fiyatların toplamı (2024 yılı için 230.000 TL) aşan profesyonel spor müsabakaları ile basketbol ve voleybol spor kollarının en üst liglerindeki yarışları yöneten spor hakemleri,
Ücret gelirlerini yıllık beyanname ile beyan edilecektir.
Beyan sonunun tespitinde, vergiye tabi gayrisafi fiyat fiyatından 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 63’üncü unsurunda yer alan indirimler yapıldıktan sonra bulunan gerçek safi meblağ üzerinden, Gelir Vergisi Kanunu’nun 31’inci hususunda yer alan engellilik indiriminin düşülmesi sonrasında bulunan vergi matrahının, dikkate alınması gerekmektedir.
Birden fazla patrondan fiyat alınması halinde, birinci patrondan alınan fiyatın hangisi olacağı fiyatlı tarafından serbestçe belirlenebilecektir.
193 sayılı Kanunun 86 ncı unsurunun birinci fıkrasının (b) bendine nazaran, fiyat gelirlerinin beyan edilip edilmeyeceği kendi içinde pahalandırılacak olup, öteki gelirlerin bulunması halinde bu gelirler hesaplamaya dahil edilmeyecektir. Tekrar, birebir unsurun birinci fıkrasının (c) bendine nazaran, öbür gelirlerin beyan edilip edilmeyeceğinin tespitinde de fiyat gelirleri hesaplamaya dahil edilmeyecektir.
Yıllık beyanname verilmesi durumunda, 193 sayılı Kanunun 89 uncu unsurunda eğitim ve sıhhat harcamaları ile bağış ve yardımlar üzere birtakım harcamaların da beyan edilen gelirden indirim konusu yapılabilecek ve yıl içinde tevkif suretiyle ödenen vergiler mahsup edilebilecektir.
Değinilmesi gereken değerli bir mevzu da devlet memurları açısından tek patron tarifidir.
Genel bütçe kapsamında bulunan kamu yönetimlerinde (10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I) sayılı cetvelde sayılın kamu idareleri) çalışan işçinin, yıl içerisinde bu kapsamdaki öbür kurum ve kuruluşlardan da fiyat alması yahut bu kapsamdaki başka bir kurum ve kuruluşa nakil olması durumunda, elde ettikleri fiyatlar tek patrondan alınan fiyat olarak değerlendirilecektir.
Örnek olarak, (A) Bakanlığında vazifeli Bay (B), nakil yoluyla (Ç) Bakanlığına geçmiştir. Bay (B)’nin (Ç) Bakanlığında tıpkı takvim yılında elde ettiği fiyat gelirlerine ilişkin gelir vergisi matrahı, (A) Bakanlığında süregelen gelir vergisi matrahıyla birleştirilecek ve tek patrondan elde edilen fiyat geliri olarak kümülatif matrah temel alınmak suretiyle vergilendirilecektir.
Bu durumda, tek patrondan elde edildiği kabul edilen fiyat gelirlerinin 193 sayılı Kanunun 86 ncı hususunun birinci fıkrasının (1) numaralı bendinin (b) alt bendinde belirtilen fiyatı aşmaması halinde, kelam konusu fiyat gelirleri için yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmeyecektir.
Diğer bir örnekte, (E) Bakanlığında misyonlu Bayan (F), bu Bakanlıktan aldığı fiyatın yanı sıra (K) Bakanlığının bağlı kuruluşu olan ve (I) sayılı cetvelde yer alan (L) Kurumunda kurulan bir komitede misyon alması karşılığı fiyat geliri elde etmiştir.
Bayan (F)’nin, (E) Bakanlığı ile (L) Kurumundan aldığı fiyat ödemeleri, tek patrondan elde edilen fiyat olarak kümülatif matrah temel alınmak suretiyle vergilendirilecektir. Bu durumda, tek patrondan elde edildiği kabul edilen fiyat gelirlerinin 193 sayılı Kanunun 86 ncı unsurunun birinci fıkrasının (1) numaralı bendinin (b) alt bendinde belirtilen meblağı aşmaması halinde, kelam konusu fiyat gelirleri için yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmeyecektir.
YORUMLAR