Merkezi atamalarda, kamu kurumlarının hizmetin özelliklerini ve niteliğini göz önünde bulundurarak adaylarda arayacakları koşulları belirlemeleri hukuken mümkündür. Ancak, bu koşulların, ilgili kurumun kanununda veya kanunun bu konudaki düzenleme yetkisini öngördüğü yönetmeliklerde açıkça belirtilmesi gerekmektedir. Aksi halde, kurum mevzuatında yer almayan bir nitelik kodunun tercih kılavuzu ile belirlenmesi hukuka aykırı bir durum teşkil etmektedir.
Dosyada yapılan incelemelere göre, Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü mezunu olan davacı, 2020 KPSS puanı ile ÖSYM Başkanlığı tarafından yayımlanan KPSS-2020/2 Kılavuzu’na uygun bir şekilde tercihte bulunmuş ve Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi’nde bilgisayar işletmeni kadrosuna yerleştirilmiştir. Ancak, tercih kılavuzunda yer alan yabancı dil şartını yerine getiremediği gerekçesiyle ataması yapılmamıştır.
Belirli bir kadroya atama için adaylarda aranan nitelikleri duyurmak amacıyla oluşturulan tercih kılavuzu üzerinden kamu personelini ilgilendiren yeni düzenlemeler ya da ilave özel şartlar getirilmesi, Hukuk Devleti ilkesine aykırıdır. Bu durumda, bilgisayar işletmeni pozisyonunda çalışacak personel için talep edilen İngilizce dil şartının belirlenmesi konusunda idarenin bir takdir yetkisi bulunmaktadır. Ancak, bu yetkinin, kurumların özel kanun gibi yasal düzenlemelerle veya yönetmelik gibi düzenleyici nitelikteki idari işlemlerle düzenlenmesi ve bu düzenlemelerin Resmi Gazete’de yayımlanarak aleniyet kazanması gerekmektedir. Aksi takdirde, bu şartın KPSS-2020/2 Tercih Kılavuzunda belirlenmesi hukuka uygun değildir.
T.C. DANIŞTAY ONİKİNCİ DAİRE
Esas No: 2021/4579
Karar No: 2024/3599
Davanın Konusu
KPSS 2020/2 merkezi yerleştirme işlemleri sonucunda, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi bilgisayar işletmeni kadrosuna yerleştirilen davacının atamasının yapılmamasına ilişkin işlem ile bu işlemin dayanağı olan 2020/2 KPSS Tercih Kılavuzu’nda yer alan ”son beş yıl içerisinde KPDS/YDS en az C seviyesinde İngilizce bilmek” şartına ilişkin 7111 numaralı nitelik kodunun iptaline karar verilmesi istenilmektedir.
Davacının İddiaları
Davacı, merkezi atamalarda kurumların, hizmetin özelliklerini dikkate alarak adaylarda aranacak koşulları belirlemelerinin hukuken mümkün olduğunu, ancak bu koşulların sadece kurumun kanununda veya bu konuya dair düzenleme yetkisi öngördüğü yönetmeliklerde belirtilmesi gerektiğini ileri sürmektedir. Dolayısıyla, kurum mevzuatında yer almayan bir nitelik kodunun kılavuzla belirlenemeyeceği iddia edilmektedir.
Başkanlığın Savunması
Davanın öncelikle süre aşımından reddi gerektiği, idarelerine husumet yöneltilemeyeceği belirtilmiştir. Ayrıca, kılavuzun ilgili kısmında, “Koşullarından herhangi birini karşılamadığınız bir kadro ya da pozisyona tercihleriniz arasında yer vermeniz ve yerleştirilmeniz halinde ilgili kurum tarafından atamanızın yapılmayacağını göz önünde bulundurunuz.” açıklamasının bulunduğu ifade edilmiştir. Bu nedenle davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
Üniversite Rektörlüğünün Savunması
Üniversitenin Kurumsal İletişim Koordinatörlüğünde görevlendirilecek personelin, aktif ve etkin şekilde kullanılan İngilizce web sayfasının kontrolü, uluslararası etkinliklerde yabancı katılımcı ve personel ile iletişime geçmesi ve turizm şehri olan kentte yabancı misafirlere üniversiteyi tanıtma gibi faaliyetlerde görev alması beklendiğinden, bilgisayar işletmeni unvanlı personel için yabancı dil (İngilizce) bilme şartı getirildiği belirtilmiştir. Tercih ekranında mevcut “Adayların tercih işlemini tamamlamadan önce, tercih etmek istediği pozisyonların koşullarını dikkatle incelemeleri, koşullarını taşımadıkları pozisyonlardan tercih yapmamaları” uyarısına rağmen, davacı tarafından üniversitenin bilgisayar işletmeni kadrosunun tercih edildiği ifade edilmiştir. Ayrıca, ilgili Yönetmeliğin 25. maddesinde yer alan, “Ancak, atama için öngörülen koşullara uymayan veya gerekli belgeleri süresi içinde getiremeyen adayların atamaları yapılmaz.” hükmü uyarınca işlemin hukuka uygun olduğu savunulmuştur.
Danıştay Tetkik Hakiminin Düşüncesi
Belirli bir kadroya atama için adaylarda aranan nitelikleri duyurmak amacıyla oluşturulan tercih kılavuzu ile kamu personelini ilgilendiren yeni düzenlemeler veya ilave şartlar getirilmesi, Hukuk Devleti ilkesine aykırılık oluşturmaktadır. Bu nedenle, bilgisayar işletmeni pozisyonu için aranan İngilizce dil şartının belirlenmesi konusunda idarenin bir takdir yetkisi bulunmakla birlikte, bu yetkinin, sadece yasal düzenlemelerle veya yönetmelikler gibi düzenleyici idari işlemlerle belirlenmesi gerekmektedir.
Davacıya Yönelik İşlem
Davacının, belirtilen nitelik kodundaki koşulu taşımaması nedeniyle atamasının yapılmaması yolunda tesis edilen bireysel işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır. Bu nedenle, dava konusu bireysel işlem ile dayanağı tercih kılavuzundaki nitelik kodunun iptali gerektiği düşünülmektedir.
Karar Sonucu
Açıklanan nedenlerle;
- Dava konusu KPSS-2020/2 Tercih Kılavuzu’nun “Son 5 yıl içerisinde KPDS/YDS en az C seviyesinde İngilizce bilmek” şeklindeki 7111 nolu nitelik kodunun İPTALİNE,
- Davacının atamasının yapılmaması yönündeki işlemin İPTALİNE,
- Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam yargılama giderlerinin davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine,
- Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir edilen vekalet ücretinin davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine,
- Posta giderleri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
- Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, oybirliğiyle karar verilmiştir.
YORUMLAR