Nöbetçi Eczaneler
Bursa’daki Tarihi Lala Şahin Paşa Medresesi’nin Sorunları
İnsanlık tarihinin en önemli miraslarından biri olan tarihi yapılar, geçmişin izlerini günümüze taşır. Ancak bu değerli eserler, yanlış müdahaleler ve ihmaller nedeniyle zamanla zarar görebilir. Bursa’da, Osmanlı döneminin ilk anıt yapılarından biri olan Lala Şahin Paşa Medresesi de bu tür tehlikelerle karşı karşıya kalmıştır. 1339 yılında inşa edilen bu medrese, günümüzde Çocuk Kütüphanesi olarak kullanılmaktadır. Fakat, drenaj sisteminin betonla kapatılmasının ardından duvarlarda rutubet oluşmuş ve yapının bazı bölümleri dökülmeye başlamıştır.
Tarihi Yapıya Tuvalet ve Mutfak Eklenmesi
Tarihi medresede, 23 Aralık 2006 tarihinde 2059 sayılı Bursa Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararıyla restorasyon çalışmaları başlatılmıştır. Ancak, bu restorasyon sürecinde dışarıda bulunan tuvaletin yanı sıra, medresenin içine de hem tuvalet hem de mutfak inşa edilmesi dikkat çekmektedir.
Bu Durum Tepkilere Neden Oldu
Bursa Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından verilen karar, mutfak ve tuvaletin açıkça belirtilmemesi ve restorasyon önerilerinin içeriğe uygun olmaması nedeniyle vatandaşların ve bölge sakinlerinin tepkisini çekmiştir. Bursa Eski Eserleri Sevenler Kurumu üyesi ve Gönüllü Çevre Müfettişi Ali Turan, 2007 yılında bu konuda ‘Yürütmenin Durdurulması ve İptali’ davasını Bursa Bölge İdare Mahkemesi’ne açmıştır. Turan, davanın kısmen kabul edilmesi ve kısmen reddedilmesi üzerine, süreci Danıştay’a taşımıştır.
Mahkemeden Olumsuz Sonuç Alınamadı
Süreci temyize götüren Turan, karar düzeltmesi talebinde de sonuç alamamıştır. Daha sonra bu durumu Anayasa Mahkemesi’ne taşıyan Turan, ne yazık ki medresenin içine inşa edilen tuvaletin kaldırılması yönünde bir sonuç elde edememiştir. Anayasa Mahkemesi’nin olumsuz karar vermesi üzerine, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvurma hakkı doğmuş; ancak bu durumu manevi inancı ve ülkenin değerlerinin ifşa edilmesi olarak görmekte olduğundan bu hakkını kullanmaktan imtina ettiğini ifade etmiştir.
“Bir An Önce Bu Yanlıştan Dönülmeli”
Lala Şahin Paşa Medresesi’nin Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerine ait izler taşıdığını belirten Ali Turan, rahmetli hocası Kâzım Baykal’ın ‘ıslak zemin değil, rutubetin dahi eski esere zarar verdiği’ sözlerini hatırlatarak, “Bu hukuksuzluğun 2004 yılından beri takipçisiyim. Medresedeki iç alanın 8 bölümünden 2’si tuvalet ve mutfak için harcanmıştır. Bu, basit bir tesisat olayı değildir. İdare Mahkemesi’nin reddi üzerine davayı Anayasa Mahkemesi’ne götürdüm. Ancak bir sonuç alamadım. Bu medrese Bursa’daki ilk Türk eseridir. Bu eser hepimizin, bir an önce bu yanlıştan dönülmeli ve medrese 8 odalı aslına uygun bir şekilde restore edilmelidir.”
“Bursa’nın İlk Anıt Eseri Yıkılırsa Şaşırmayın”
Sesini duyurmaya çalışan Turan, “Tarihi yapıya yapılanlar bir hainliktir. Tesisat adı altında tuvalet ve mutfak yaptılar. Aslına uygun olarak çalışma yapılmadı. Osmanlı’nın ilk anıt eserini haritaya çevirmişler. Bursa’nın fethinin ardından ilk anıt eseri olarak tarihe geçmiştir. Buraya 1 çivi bile çakılamaz. Binanın içerisine yapılan tuvalet ve mutfak nedeniyle duvarlarında rutubetlenme başladı. Belki de bu sebepten dolayı bu bina yıkılacak. Bir gün, Bursa’nın ilk anıt eseri yıkılırsa şaşırmayın. Medresenin yanında bulunan Lala Şahin Paşa Vakfı’na ait yerler, mülkiyet sahibi Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından kamulaştırılıp oraya 1 değil, 11 tuvalet ve mutfak yapılabilir. Yapılan bu çalışmalarla ilgili hem Bursa Vakıflar Bölge Müdürlüğü’ne, hem de Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ve Bursa Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü’ne ihbarda bulundum. İçeride gerekli incelemeler yapıldı. Ancak çıkan karar ve raporları bize bugün kadar hâlâ verilmedi.”
“Tuvalet ve Mutfak Kaldırılsın”
Bu yapılanları ecdada ihanet olarak nitelendiren Turan, “Bu vebâl’den kurtulsunlar. Alınan Kurul kararının şaibeli olduğunu düşünüyorum. Çünkü kararda tesisat önerilerinin uygun olduğu yazıyor. Ancak tuvalet ve mutfak kelimeleri yer almıyor. Medrese, medrese olarak değerlendirilip aslına uygun olarak titizlikle tekrar ele alınmalıdır. Bugüne kadar alınan kararlar şaibelidir. Tesisat kelimesine sığınarak tuvalet ve mutfağı inşa ettiler. Bunların bir an önce kaldırılmasını istiyoruz.”
