“Boykot” sözü, aslında hayli enteresan bir geçmişe sahiptir. 19. yüzyıla dayanan kökeni, ismini bir İngiliz toprak yöneticisinden alır. Peki, boykot terimi nasıl ortaya çıktı ve vakitle nasıl evrildi?
BOYKOT KAVRAMININ DOĞUŞU
Boykot sözü, 1880’lerde İrlanda’da yaşanan bir olaydan türemiştir. İngiliz ordusundan emekli olan Yüzbaşı Charles Cunningham Boycott, İrlanda’nın County Mayo bölgesinde bir toprak yöneticisi olarak misyon yapıyordu. O devirde İrlanda’da toprak sahipleri ve çiftçiler ortasında büyük bir tansiyon yaşanıyordu. Çiftçiler, yüksek kiralar ve adaletsiz toprak siyasetleri nedeniyle sıkıntı durumdaydı ve daha güzel şartlar talep ediyordu.
İRLANDALI ÇİFTÇİLERİN DİRENİŞİ
İrlanda Arazi Ligi’nin öncülüğünde başlatılan hareket kapsamında, Charles Boycott’un idaresi altındaki çiftçiler kiralarında indirim talep etti. Lakin Boycott bu talepleri reddetti ve kimi çiftçileri tahliye ettirdi. Bunun üzerine İrlanda Arazi Ligi önderlerinden Charles Stewart Parnell’in davetiyle çiftçiler, Boycott’a karşı büyük bir protesto hareketi başlattı.
Bu hareketin en dikkat alımlı tarafı, fizikî şiddete başvurmadan büsbütün pasif direniş yoluyla gerçekleştirilmesiydi. Çiftçiler ve lokal halk, Boycott’un işlerini büsbütün durdurdu. Hizmetliler, çalışanlar ve tüccarlar onunla çalışmayı reddetti. Posta servisi dahi ona hizmet vermedi. Bu durum Boycott’u öylesine zorladı ki İngiltere’den özel olarak getirilen çalışanlarla hasat yapmak zorunda kaldı. Lakin bu süreçte ödenen maliyetler, elde edilen eserlerin bedelinden çok daha fazlaydı.
BOYKOTUN EVRİMİ VE GLOBAL ETKİSİ
Charles Boycott’un ismi, bu direnişin simgesi haline geldi ve onun ismi fiil olarak kullanılmaya başlandı. İngilizceye “boycott” olarak giren söz, kısa müddette başka lisanlara de yayıldı. Fransızca, Almanca ve Türkçeye de “boykot” olarak geçen terim, bir kişi, şirket ya da ülkeye karşı yapılan organize protestoları tabir eden memleketler arası bir kavram haline geldi.
Boykot, 20. ve 21. yüzyıllarda sivil itaatsizlik ve protesto hareketlerinin kıymetli bir aracı olarak kullanıldı. Güney Afrika’daki Apartheid rejimine karşı uygulanan ekonomik boykotlar, ABD’deki Rosa Parks ve Martin Luther King Jr. öncülüğündeki otobüs boykotları ve günümüzde çeşitli markalara yahut ülkelere karşı yapılan ekonomik ve kültürel boykotlar, bu stratejinin ne kadar tesirli olduğunu kanıtlamıştır.