Nöbetçi Eczaneler
Ülkemizde böbrek yetmezliği hadiselerinin giderek artış göstermesinin temel sebeplerinden bir tanesi, diyabet ve obezitenin süratle yaygın hale gelmesidir. Bu iki hastalık, yanlış beslenme alışkanlıkları, hareketsiz ömür şekli ve genetik faktörlerin tesiriyle bireylerin böbrek işlevlerini zayıflatıyor ve vakitle kalıcı böbrek hasarlarına yol açıyor. Böbrek yetmezliğinin kıymetli bir nedenlerinden biri olarak gösterilen obezite ve diyabetin görmezden gelinmemesi ve hiç vakit kaybetmeden en uygun tedavi formülünün uygulanması gerekiyor.
PROFESÖR DOKTOR, ‘TEHLİKE ÇANLARI ÇALIYOR’ DEYİP UYARDI!
Güven Hastanesi Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Yakup Ekmekçi, “Ülkemizde kronik böbrek yetmezliği nedeni ile diyalize giren hasta sayısı ne yazık ki her yıl artış gösteriyor. Son 20 yılda diyaliz hasta sayısındaki artış mevcut sorunu net bir formda ortaya koyuyor. Türk Nefroloji Derneği’nin bilgilerine nazaran, 2003 yılında ülkemizde diyalize giren hasta sayısı 26 bin 115 iken bu sayı 2023 yılında 67 bin 132’ye yükseldi. Diyalize giren hasta sayısı 20 yılda neredeyse 3 kat artarak tehlike çanlarını bizler için çalıyor.
EN KIYMETLİ NEDENİ OBEZİTE, HİPERTANSİYON VE DİYABET!
Böbrek yetmezliği hastalığındaki artışın kıymetli nedeni, obezite, hipertansiyon ve diyabetteki olay artışıdır. Obezite, yalnızca ülkemizde değil tüm dünyada çok kıymetli bir sıhhat sorunu. Sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanıp, hareket etmeyi, idman yapmayı hayatımızın bir modülü haline getirmemiz kaide. Bundan 40 yıl öncesine nazaran bugün insan hayatı neredeyse 20 yıl kadar uzadı. Tıp bilimindeki gelişmeler diyabet ve hipertansiyon üzere kronik hastalıklar ile daha uzun müddet boyunca birlikteliğe neden olmuştur. Bu da kronik böbrek yetmezliğini artırmıştır. Böbrek yetmezliği hastalarının en değerli meselelerinden birisi de kâfi sayıda böbrek bulamayışından dolayı nakil imkânı bulamamalarıdır” diye konuştu.
SADECE BÖBREĞİ DEĞİL, PEK ÇOK ORGANI OLUMSUZ ETKİLİYOR!
Prof. Dr. Yakup Ekmekçi, kelamlarına şöyle devam etti:
“Kronik böbrek yetmezliği birçok organ sisteminde meselelere yol açar. En çok kalp ve damar sistemi etkilenir. Bu hastalarda koroner arter hastalığı, kalp yetmezliği riski artmıştır. Ayrıyeten iskelet sisteminde oluşan problemler nedeni ile kemik erimesi, kemik deformiteleri görülebilir. Anemi, hipertansiyon, çeşitli cilt rahatsızlıkları, cinsel fonksiyon bozuklukları görülebilen öteki problemlerdir.
Bu hastalığa nereden bakarsanız bakın, önemli manada hayat kalitesini düşüren, insan hayatını zorlaştıran ve maliyet açısından da kuvvetli bir hastalıktır. Tuz, böbreklerimizin düşmanı. Toplumsal bir alışkanlık olarak genelde yemeğin tadını bile bakmadan elimize tuz alır ve yemeğe çokça tuz dökeriz. Bu alışkanlıkların değişmesi koşul. Tuz, hipertansiyonu yükselten ve münasebetiyle böbrek yetmezliği riskini artıran kıymetli bir etken. Hipertansiyon ve kronik böbrek hastalığı birlikteliği hem böbrek hastalığının artırır hem de kardiyovasküler ve serebrovasküler olayların daha sık meydana gelmesine sebep olur.”
BÖBREK SIHHATİNİ KORUMAK İÇİN NE YAPMALIYIZ?
Kronik böbrek yetmezliği tedavisinin bir nefroloji uzmanı tarafından yapılmasının değerli olduğunu belirten Prof. Dr. Ekmekçi, “İlk olarak fazla kilolarımızı sağlıklı halde vermeliyiz. Sistemli antrenman ve sağlıklı beslenme ile bunu kolay halde yapabiliriz. Sigara ve tütün eserlerini bırakmalı ve denetimsiz ilaç kullanımından kaçınmalıyız. Yeteri kadar sıvı tüketmeliyiz. Orta yaşlardaki bir insan için günlük 2-2,5 litre su ülküdür. Yeniden diyabet hastalığı varsa âlâ kan şekeri denetimi, hipertansiyon durumunda yeterli kan basıncı denetimi, sağlıklı diyet, kâfi sıvı alımı değerlidir.
Kronik böbrek yetmezliğinin erken teşhisi aslında böbrek hastalığı için risk altında olan (diyabet hastalığı, hipertansiyon, böbrek taş hastalığı vb.) bireylerin nizamlı olarak doktor denetimine gitmesinde yatar. Bu şahısların sistemli olarak makul aralıklarla tetkiki sorunun erken saptanmasını sağlar. Ama hastalık ilerlemişse geriye maalesef iki tedavi biçimi kalıyor; diyaliz ve böbrek nakli. Sistemli doktor kontrollerinizi yaptırarak, erken teşhisle böbreklerinizi koruyabilirsiniz” dedi.