Ramazan Bayramı’na günler kala makul işyerleri üretim devamlılığını sağlamak gayesiyle bayram çalışma tertiplerini planlıyor.
Bu çerçevede binlerce çalışan bayramda mesai yapacak. Pekala bayram mesaisinde çalışanların hakları neler? Patron çalışanını bayramda zorla çalıştırabilir mi? Bayram mesaisine kalanlar ne kadar fiyat alacak, mesai fiyatı nasıl hesaplanır?
Üst seviye yöneticiler bayram mesaisi alabilir mi? Mesai fiyatı yerine müsaade kullandırılabilir mi? Bayram mesaisine ait tüm detaylar İŞ’İN DOĞRUSU’nda…
BAYRAM MESAİSİ NEDİR, NASIL HESAPLANIR?
Dini ve resmi bayramlarda çalışanlara ödenen ekstra fiyata denir. Mesai fiyatı, iki yevmiye yani günlük fiyatın iki katı olarak hesaplanıyor. Çalışanın aylık brüt maaşı 30’a bölünür ve günlük brüt ücret hesaplanır. Günlük brüt ücret 2 ile çarpılır ve bayram mesai ücreti ortaya çıkar.
RAMAZAN BAYRAMI’NDA BİR MİNİMUM ÜCRETLİNİN MESAİ FİYATI NE KADAR OLACAK?
2025 yılında brüt taban fiyatı tutarı 26.005 TL olarak belirlendi. Bu fiyatın 30 güne bölünmesiyle bir günlük mesai fiyatı 866.85 TL olarak hesaplanır.
Bayram mesaisi fiyatı, olağan mesai fiyatının iki katı olarak ödendiği için önümüzdeki bayramda bir gün çalışana 866.85 TL’lik olağan yevmiyesine, 866.85 TL ek bayram mesaisi ödemesi yapılır. Ramazan Bayramı arife günü dahil edildiğinde 3.5 gün resmi tatil kelam konusu. Bir işçi 3.5 günlük bayram tatilinde çalışırsa 3 bin 33 TL ek mesai alır.
BAYRAM MESAİSİ HAFTA SONUNA DENK GELİRSE HESAPLAMA NASIL OLUR?
Bayramda çalışanlar olağan mesaiden farklı olarak iki katı yevmiye fiyatı alırken, hafta sonuna denk gelmesi halinde bayram mesaisi 2.5 kat yevmiye olarak ödenir. 2025 yılı için bir günlük minimum bayram mesaisi ek fiyatı 866.85 iken bu fiyata hafta sonuna denk gelen bayram mesaisi için çalışanlara günlük mesai fiyatının 1.5 katı oranında ek fiyat ödenmesi gerekecek.
Böylece ek fiyatla birlikte bayramda hafta sonları çalışanların günlük mesaisi 1.300 TL olacak. Bu bayram arife gününün cumartesiye ve bayramın 1. gününün de pazara denk geldiği dikkate alındığında bu günlerde çalışan bir işçiye toplam 1.950 TL ödeme yapılacak. Böylece 3.5 günlük Ramazan Bayramı boyunca çalışan bir taban ücretlinin eline hafta sonu kriteri de dahil toplamda 3 bin 683 TL ek mesai fiyatı geçecek.
BAYRAMDA OLAĞAN MESAİDEN FAZLA ÇALIŞANA AYRIYETEN MESAİ FİYATI ÖDENIR MI?
Bayram günü olağan mesai saatinden fazla çalışan işçiye, fazla mesai fiyatı de ayrıyeten ödenir. Fazla mesai fiyatı olağan bayram mesai fiyatının yüzde 50 fazlası olarak hesaplanır.
BAYRAMDA ÇALIŞMAK MECBURÎ MU?
İş Kanunu’na nazaran patronlar resmi tatillerde işçisini çalışmaya zorlayamaz. Bayramda çalışmak işçinin onayına bağlıdır. Fakat yapılan iş mukavelesinde bayramlarda çalışmaya yönelik tabir yer alıyorsa patronun talebi üzerine bayram mesaisi zarurî hale gelebilir. Kontratta farklı bir karar bulunmuyorsa, bayramda çalışmak lakin çalışanın isteği ile olur.
ARİFE GÜNÜ MESAİSİ NASIL HESAPLANIR?
İş yerlerinde arife günü saat 13:00’te başlar. Mevzuata göre saat 13’00’e kadar çalışma müddeti tam günlük mesai olarak değerlendirildiği için çalışanlar olağan mesai fiyatlarını alırlar. Fakat çalışanlar arife günü öğlenden sonra çalışmayı tercih ederse, patronlar ek mesai fiyatı ödemek zorunda.
BAYRAM MESAİ FİYATI YERİNE MÜSAADE KULLANDIRILABILIR MI?
İşçi isterse bayram mesai fiyatını alır isterse sonradan müsaade kullanabilir. Bu büsbütün personel ve patron ortasındaki muahedeye bağlıdır. Bu durumda bayram mesaisi ödenmez, çalışan tam maaşını alır.
ÜCRETE FAİZ UYGULANABİLİR Mİ?
Bayram mesai fiyatı, olağan çalışma fiyatı ile birlikte ödenir. Şayet bayram mesaisi ödemesi, olağan aylık maaşın verildiği tarihte yapılmamışsa, İş Kanunu’nun 34. unsuruna nazaran çalışan gecikme faizi talep edebilir. Bu faiz uygulaması mevduatta uygulanan en yüksek faiz oranı üzerinden yapılır.
ÜCRET KIDEM TAZMINATINA EKLENECEK Mİ?
Bayram tatili ek mesai kapsamına ve hasebiyle kıdem tazminatına dâhil edilir.
ÜST SEVİYE YÖNETİCİLER BAYRAM MESAİSİ ALABİLİR Mİ?
Üst seviye yöneticiler çalışma gün ve saatlerini kendileri belirledikleri için fazla çalışma yapsalar da mesai fiyatı alamıyor. Fakat bu durum bayram tatilini de içeren genel tatil fiyatı alacaklarını kapsamıyor. Üst seviye yöneticiler bayram günleri çalıştıklarını ispat etmeleri halinde mesai fiyatı alabiliyor.
BAYRAMDA BİR SAAT ÇALIŞAN BİR GÜNLÜK FİYAT ALIR MI?
İşveren bir çalışanını bayramda bir saat dahi çalıştırırsa, tatil hakkını kullanamadığı için tam günlük fiyat alır.
KISMI VAKİTLİ ÇALIŞANLARIN BAYRAM MESAİSİ HESABI NASIL YAPILIR?
Kısmi vakitli çalışanların bir günlük bayram mesaisi fiyatı, günlük çalışma saatlerine nazaran orantılı olarak hesaplanır. Mesela 15 saat çalışan bir işçi için bu bedel tam vakitli bir çalına nazaran daha az olacak. Lakin yeniden çalıştığı vakte nazaran aldığı günlük meblağın iki katı fiyat alacak.