Nöbetçi Eczaneler
Arap önderler, Mısır’ın başkenti Kahire’de düzenlenen acil zilvede ABD Başkanı Donald Trump’ın ülkesinin ” Gazze’yi devralması” ve bölgede yaşayan iki milyondan fazla Filisti’nin çıkartılması fikrine alternatif oluşturacak 53 milyar dolarlık yeniden inşa planı üzerinde uzlaştı.
Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebul Geyt saatler süren zirveden sonra “Mısır planı şu anda bir Arap planı oldu” dedi.
Geyt, Başkan Donald Trump’ın fikirlerine özellikle değinmeden, “Arap duruşu istekli ya da güçlü rastgele bir nüfus tahliyesine reddetmek” dedi.
Mısır, planları detaylı bir şekilde anlatan ve yeşil mahallelerle, büyük kamu binalarını gösteren 91 sayfalık bir broşür yayımladı. Amaç, ABD’nin Gazze için ” Orta Doğu’nun Rivierası” diye isimlendirilen ve dünyayı şoke eden planlarına alternatif oluşturmak.
Bu planı farklı bir yere koyansa, yalnızca bina inşasından değil, siyasetten ve Filistinlilerin haklarından da söz edilmesi.
Mısır lideri Abdüfettah el Sisi, açılış konuşmasında fizikî tekrar inşanın yanı sıra, iki devletli tahlile ulaşılabilmesi için paralel bir plan davetinde bulundu. İki devlet planı Arap ülkeleri ve pekçok öbür ülke tarafından çatışmanın tek kalıcı tahlili olarak görülüyor. Lakin iki devlet fikri, Başbakan Benyamin Netanyahu ve müttefiklerince net bir biçimde reddedildi.
Bu yeni planda Gazze’nin geçici olarak kalifiye teknotratlardan oluşan “Filistin hükümeti çatısı altındaki Gazze yönetim komitesi” tarafından yönetilmesi öngörülüyor.
Hamas’ın rastgele bir rol oynayıp oynamayacağı konusuna pek değinilmiyor. Militan örgütlerin oluşturduğu “engele” muğlak bir vurgu yer alıyor ve bu sorunun İsrail ile yaşanan çatışmanın nedenleri çözüldüğünde tahlile kavuşacağı vurgulanıyor.
Bazı Arap ülkelerinin Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması çağrısı yaptığı biliniyor. Bazı diğer ülkelerse kararın Filistinlilere bırakılması gerektiğine inanıyor. Hamas’ın Gazze’nin yönetiminde rol almamayı kabul ettiği, ancak silahsızlanmayı kırmızı çizgi olarak gördüğü belirtiliyor.
Trump’ın planını “vizyoner” diye tanımlayan İsrail Başbakanı ise yalnızca Hamas’ın değil, Filistin Yönetimi’nin de Gazze’nin geleceğinde rol alması fikrini tekrar tekrar reddetti.
Bir diğer hassas güvenlik meselesine ise BM Güvenlik Konseyi’ne milletlerarası barış gücü daveti yapılarak değiniliyor.
Bu yine inşa projesi için gereken dev boyuttaki parayı toplamak için gelecek ay büyük bir memleketler arası konferans yapıhlacak.
Varlıklı Körfez ülkeleri, büyük maliyetin bir kısmını karşılamaya istekli görünüyor. Fakat kimse, binaların bir öbür savaşta yıkılmayacağına tam manasıyla ikna olmadan yatırım yapmaya hazır değil.
Şu anda çökmenin eşiğindeki kırılgan ateşkes ise bu tereddütü daha da büyütecek.
Gazze’nin yine inşası için sunulan bu yeni Arap planında üç evre öngörülüyor. Altı ay sürmesi düşünülen ve erken yine toparlanma diye isimlendirilen birinci etapta büyük ölçülerdeki enkazın ve patlamamış mühimmatın temizlenmesi planlanıyor. Devamındaki iki kademenin da birkaç yıl sürmesi bekleniyor.
Bu müddette sayıları 1,5 milyon kişiyi bulan yerlerinden edilmiş Filistinliler süreksiz konteynerlerde barındırılacak. Kuşe kağıda basılı, parlak broşürdeki fotoğraflarda bu konteynerler, etraf düzenlemesi yapılmış, hoş görünen yerlerde görülüyor.
Başkan Trump ise “Neden taşınmak istemesinler ki?” diye merak etmeye devam ediyor. Gazze’yi bir “yıkım alanı” diye tanımlaması, bölgenin nasıl bir enkaza dönüştüğünü gösteriyor. BM, Gazze’deki hanelerin % 90’ının hasarlı olduğunu ya da tamamen yok edildiğnii söylüyor.
Okullardan, hastanelere, kanalizasyon sisteminden, elektrik hatlarına hayatı yaşamaya değer kılan her şey yıkılmış halde.
ABD Başkanı, kendisine ait sosyal medya platformu Truth Social’da yayıpladığı, yapay zekayla oluşturulan altın Gazze görüntüsüyle fikirlerinden duyulan şoku ve öfkeyi derinleştirmişti. Görüntüde Trump’ın bir heykeli görülüyor, yakın müttefiki Elon Musk sahilde atıştırmalıklar yiyor ve Benyamin Netanyahu’yla birlikte güneşleniyorlardı.
Mısır Dışişleri Bakanlığı’nın Kahire’de yaptığı plan sunumuna katılan Batılı bir diplomat “Akıllarında Başkan Trump vardı. Çok parlak ve iyi hazırlanmıştı” diyor.
Kahire’nin planlarının birçok uzmandan destek aldığı söyleniyor. Sürdürülebilirlikte Dünya Bankası’ndan, oteller konusunda da Dubai’den uzmanlar.
Küllerinden yükselen, Hiroşima, Beyrut ve Berlin gibi kent örnekleri var. Planlarda aynı zamanda Mısır’ın kendi “Yeni Kahire” projesinden de etkiler var.
Amerikan Başkanı fikirlerine kimseyi “zorlamayacağını” söylese de, “işleyecek tek planın” kendisininki olduğun öne sürüyor.
Şimdi, kendi planlarının işe yarayacak tek plan olduğunu kanıtlama sırası Arap ülkeleri ve müttefiklerinde.