Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Uzman Klinik Psikolog Cemre Ece Gökpınar, anksiyete, anksiyete ile baş etme yolları ve tedavi seçenekleri hakkında bilgi verdi.
Belli seviyedeki anksiyete motive edici olabilir…
Anksiyetenin ekseriyetle olumsuz olarak algılanan bir durum olduğunu lisana getiren Uzman Klinik Psikolog Cemre Ece Gökpınar, “Ancak bu olumsuz yaşantılarla, duygularla beraber zaman zaman bizim için aslında koruyucu, bizi bir şeylere önlem almaya bir nevi yönlendiren bir duygu.” dedi.
Sınav korkusu yaşayan bir kişinin korkusunun belirli bir seviyede kalmasının kişiyi motive ederek imtihana çalışmak için daha fazla vakit ayırmasını sağladığını tabir eden Gökpınar, “Anksiyete kişinin işlevselliğini bozduğu noktada önlem alınması gerekir. Kaygı artık o düzeyi aştığında, çalışmaya yönlendirici değil, tam tersi konsantrasyonu, odaklanmayı, çalışmayı zorlaştıracak bir noktaya gelir. Bu gibi durumlarda anksiyeteyi kontrol etme, anksiyete ile baş etme yollarının önem kazanıyor.” halinde konuştu.
Kaygının kaynağındaki kanıyı fark etmek büyük kıymet taşıyor
Kişilerin ekseriyetle fonksiyonellikleri bozulmaya başladığında tedavi arayışı içinde olduklarını kaydeden Uzman Klinik Psikolog Cemre Ece Gökpınar, “Kişi bir şeylere karşı korku yaşama şikayeti ile bizlere başvurabiliyor. Burada önemli olan, kişinin yaşanan olaya karşı olan düşünceleri, yani kişiyi asıl olarak kaygılandıran düşünce. Kişi asansöre binerken kaygı yaşıyorsa, asansörün kendisi mi, asansörü görmek mi, yoksa ‘ya asansörde kalırsam, ya çıkamazsam, ya birisi gelip beni kurtaramazsa’ gibi o ana ya da o olaya atfettiği düşüncelerin ayırt edilmesi gerekiyor.” dedi.
Kişilerin spesifik bir olayı örnek göstererek yardım istemesinin altında, farklı durumlar bulunabileceğine dikkat çeken Gökpınar, şöyle devam etti:
“Neden, imtihan telaşı olabilir, rastgele bir duruma karşı anksiyete yahut toplumsal anksiyete olabilir. Örneğin, telaşı nedeniyle okulda sunum yapamadığını söyleyen birinde kaygılandığı asıl şeyin ne olduğunu anlamaya çalışırız. İstediği kadar düzgün performans sergileyememesi ya da tahminen rezil olma derdi, ‘bildiklerimi aktaramayacağım, herkes benim yetersiz olduğumu düşünecek’ üzere birtakım algılar, niyetler ortaya çıkabiliyor. Tam bu noktada, olayı ve kanıyı ayırt etmek ve o niyetin farkına varabilmek çok büyük ehemmiyet taşıyor. Zira şunu biliyoruz ki o niyetler aslında bizim hislerimizi oluşturuyor. O hisler da bizim sonraki davranışlarımıza ya da o anki davranışlarımıza taraf veriyor. Hasebiyle korkuyu anlamaya çalışırken öncelikle telaşın kaynağındaki kanıyı fark etmek, ayırt etmek çok büyük ehemmiyet taşıyor.”
Telkinler bireylerin yetersizlik hislerini pekiştirebilir!
Kaygıyı azaltmak için kitap okumak, bir şeyler izlemek üzere dikkat odağını değiştirecek aktiviteler ile küçük antrenmanlar yapmanın önerilebildiğini kaydeden Uzman Klinik Psikolog Cemre Ece Gökpınar, “Elbette fiziksel aktivite genel olarak kaygı ile baş etmede oldukça etkili yöntemlerden biri.” dedi.
Düşünceyi yönlendirmenin ve fark etmenin ehemmiyetini yineleyen Gökpınar, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Şunu da unutmamak lazım ki düşünmemeye çalışmak çok tesirli bir metot değil. Zira bir şeyi düşünmemeye çalıştığınız vakit esasen hâli hazırda düşünüyor oluyorsunuz. Danışanlar da ekseriyetle etraflarından duydukları bu şekil telkinlerden yakınırlar. ‘Düşünmemeye çalış’ yahut ‘bunda kaygılanacak ne var, öyle düşünme’ üzere telaffuzlar, tam karşıtı yeterli hissettirmek yerine vakit zaman bireylerin yetersizlik hislerini da pekiştirebilir. Zira düşünmemek o anda kişinin elinde olan bir usul değil. Kişinin fikirlerinin davranışa dönmesi ya da kaçınmalara dönmesinin engellenmesi kıymetlidir. Münasebetiyle bu tip durumlarda aile ve yakın etrafın telkinlerden mümkün olduğunca uzak durup, korku yaşayan kişiyi anlamaya dinlemeye yönelmesi tavsiye edilir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı