Nöbetçi Eczaneler
Alpaslan Çakar ile Finans Masası’nda Gündem Değerlendirmesi
Alpaslan Çakar, İstanbul Finans Merkezi’nin katkılarıyla düzenlenen Anadolu Ajansı (AA) Finans Masası’nda gündeme ilişkin önemli değerlendirmelerde bulundu. Çakar, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) politika faizini 250 baz puan indirerek yüzde 45’e çekmesine ve Para Politikası Kurulu (PPK) toplantı sayısında değişikliğe gitmesine dair görüşlerini paylaştı.
Türkiye’nin en büyük sorununun enflasyon olduğunu belirten Çakar, bu problemi yönetmek zorunda olduklarını vurguladı. Enflasyonun öngörülebilirliği azalttığını, yatırım kararlarını etkilediğini ve büyümeyi olumsuz yönde etkilediğini ifade etti. “Enflasyon, her şeyden önce adı konmamış bir vergilendirmedir. Gelir dağılımında ciddi sorunlara yol açar. Özellikle düşük gelirlilerin aleyhine çalışarak sosyal problemlere yol açar. Toplamda da verimliliği negatif etkiler. O nedenle biz bunu her halükarda çözmek zorundayız.” diye konuştu.
Çakar, Türkiye’nin 2004-2019 dönemlerinde en sağlıklı büyüdüğü yıllardaki düşük enflasyon ortalamasına dikkat çekerek, enflasyonla mücadeleyi esas alan Orta Vadeli Program (OVP) çerçevesinde dezenflasyonun amaçlandığını belirtti. Çok yönlü bir yaklaşım içeren bu programın para politikasını, maliye politikasını ve gelirler politikasını kapsadığını anlattı. 2023 sonunda enflasyon oranının yüzde 65’e yükseldiğini hatırlatan Çakar, geçen yılı yüzde 44 civarında kapattıklarını ve ocakta yüzde 42’ye gerilediklerini bildirdi.
Enflasyon Beklentileri ve Faiz İndirimi
Çakar, hane halkının enflasyon beklentisinin yüzde 58 ile hala yüksek olduğunu kaydederek, reel sektörde bu oranın yüzde 47 iken piyasa oyuncularının beklentisinin yüzde 27 civarında olduğunu belirtti. “Reel sektörün ve hane halkının enflasyon beklentisi yüksek olsa bile bu düşüş eğiliminde.” diyen Çakar, son enflasyon raporunda bu yıl için enflasyon hedefinin yüzde 21 ile yüzde 26 aralığında belirlendiğini söyledi. Uygulanan program sayesinde iç talebin kontrol altına alındığını, cari işlemler açığının ciddi anlamda düştüğünü ve emtia ile enerji fiyatlarının Türkiye’nin lehine geliştiğini vurguladı.
Çakar, TCMB’nin son iki toplantıdaki faiz indirimleriyle birlikte oranı yüzde 45’e düşürdüğüne dikkat çekerek, şunları ifade etti: “Faiz oranının düşüş eğilimine girmesi, ekonomistler ve bankacılık sektörü açısından sevindirici bir gelişmedir. Bu, uygulanan orta vadeli programın sonuç verdiğini, başarılı olduğunu ve yavaş yavaş normalleşmeye doğru gittiğimizi gösterir.” Toplantı sayısının 12’den 8’e düşürülmesiyle ilgili olarak, daha önce uygulanan bir takvime dönüldüğünü, ABD ve Avro Bölgesi’nde de benzer yapıların bulunduğunu belirtti.
Bankacılık Sektörünün Beklentileri ve Faiz Oranları
Çakar, faizlerin düşüşünü en çok isteyen sektörlerden birinin bankacılık olduğunu vurgulayarak, “Fiyat istikrarı olmadan finansal istikrar olmaz. Bu nedenle makro ekonomik istikrar sağlanmadan yatırım kararları rasyonel olamaz.” dedi. Türkiye’deki mevduatın ortalama vadesinin 60 gün olduğunu belirten Çakar, “Politika faizlerinin düşmesi, mevduat maliyetlerinin düşmesi anlamına gelir. Bu durum, uzun vadeli kredi faizlerinin daha geriden takip edeceği için net faiz marjlarına pozitif yansır.” ifadelerini kullandı.
Sürdürülebilir Cari Açık ve OVP’nin Başarıları
Çakar, OVP’nin ana hedeflerine işaret ederek enflasyon oranının gerilediğini, TL mevduatın arttığını ve GSYH’ye göre bütçe açığının yüzde 9’dan yüzde 4,8’e gerilediğini söyledi. “Bu oran deprem etkisi izale edildiğinde, Maastricht Kriterlerinin öngördüğü yüzde 3’lük bütçe disiplini oranının altına inebilecek duruma geliyoruz.” diyen Çakar, cari açığın da OVP’de öngörülen yüzde 2’lik oranın altına inerek yüzde 1’in altına düştüğünü vurguladı.
Alpaslan Çakar, TCMB rezervlerinin swap dahil 71 milyar dolara yükseldiğini, swap hariç net rezervlerin ise 63 milyar dolar olduğunu belirtti. Kredi derecelendirme kuruluşlarının Türkiye’nin notunu bir yılda 2 derece artırdığını, 5 yıllık kredi risk priminin (CDS) 250’lere düştüğünü ifade etti: “2024 için beklenen yüzde 3’lük büyümenin daha çok dış talep kaynaklı olduğunu görüyoruz. Tüm bu parametreler OVP’nin doğru işlediğini ve sonuç aldığımızı gösteriyor.”
Bankacılık Sektörünün Performansı ve Kredilere Erişim
Çakar, bankacılık sektörünün 2024’ü nasıl geçirdiğine dair bilgi verirken, geçen yıl sektörün yüzde 39 büyüdüğünü ve 32,7 trilyon liralık büyüklüğe ulaştığını belirtti. “Kredi büyümesi geçen yıl yüzde 38 oldu. Önümüzdeki süreçte NPL konusunda da çok pozitif bir gidişat var.” dedi. Çakar, Ziraat Bankası’nın tarım kesimine verdiği kredilerin toplam hacminin 600 milyar lirayı aştığını ve bu alandaki pazar paylarının yüzde 70’in üzerinde olduğunu vurguladı.
Finansa erişim noktasında bir sorun olmadığını ifade eden Çakar, “Tarımda finansmana erişim noktasında asla bir sorun söz konusu değildir.” dedi ve “Ziraat Bankası, Türkiye’nin en dijital bankasıdır.” ifadesini kullandı.
Suriye ile İlgili Gelecek Planları
Alpaslan Çakar, Suriye’deki gelişmelere de değinerek, kamu otoritesi ile yakın iletişimde olduklarını belirtti. “Oradaki süreci çok yakından takip ediyoruz ve hazırız. Belli bir koordinasyon içerisinde hareket etmek lazım.” diyerek, Suriye’de yeni bir banka kurma hedeflerinin olduğunu açıkladı.
Sonuç olarak, Alpaslan Çakar, Ziraat Bankası’nın bugüne kadar sektörün en çok kâr eden bankası olduğunu belirterek, “Türkiye ekonomisinin ana dinamiklerinden biriyiz ve önümüzdeki dönemde büyümeye ve yatırım yapmaya devam edeceğiz.” dedi.