2025 Yılı Yatırım Programı’nda Gümrük Projeleri Öne Çıkıyor
2025 Yılı Yatırım Programı çerçevesinde Ticaret Bakanlığı tarafından yürütülecek projeler için ayrılan bütçeler netlik kazandı. Bu projeler, özellikle gümrüklerde ticaret işlemlerinin daha pratik, hızlı ve etkili bir şekilde gerçekleştirilmesini amaçlıyor. Ayrıca, gümrük idareleri ve kapılarının son teknoloji ile modernize edilmesi de dikkat çeken unsurlar arasında yer alıyor.
18 Proje İçin Ödenek Ayrılacak
Bu doğrultuda toplam 18 proje için 2 milyar 443 milyon 401 bin lira ödenek tahsis edilecek. Bu kaynağın 1 milyar 556 milyon 898 bin 400 lirası yeni projelere, 843 milyon 602 bin 600 lirası ise devam eden projelere ayrılmıştır. Ayrıca, etüt projeleri için 42 milyon 900 bin lira ödenek ayrılmıştır.
Gümrük İşlemlerini Tek Çatı Altında Toplayacak Projeler
- Demir yolu gümrük işlemlerini tek çatı altında birleştirecek projeye yaklaşık 5 milyon lira ayrılmıştır.
- Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi’nin (TAREKS) yenilenmesi için 18,2 milyon lira harcanacak. Bu sistem, ithalat ve ihracat denetimlerinin risk esasına dayalı olarak yapılmasını sağlayacak.
- Yeni Bilgisayarlı Gümrük Etkinlikleri (BİLGE) Sistemi Projesi için 4,5 milyon lira ödenek öngörülmektedir.
- Gümrük belgelerinin dijital dönüşümüne 2 milyon lira, gümrük müşavirleri bilgi sisteminin güncellenmesine ise 2,3 milyon lira ödenek ayrılmıştır.
- Demiryolu Gümrük İşlemlerinde Tek Pencere Projesi için yaklaşık 5 milyon lira kaynak aktarılacak.
Gümrük İdarelerinin Modernizasyonu
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, gümrüklerde gerçekleştirilen modernizasyon çalışmalarına dair değerlendirmelerde bulundu. Bolat, gümrük idarelerinin ülkenin dış ticaret hacmini karşılayacak şekilde işlem kapasitelerinin artırılarak yenilendiğini vurguladı. Geçen yıl toplam 606 milyar dolarlık dış ticaretimizin yaklaşık yüzde 25’inin gümrük kapıları aracılığıyla kara yoluyla gerçekleştirildiğini belirtti. Aynı dönemde gümrük kapılarında 10 milyondan fazla araca ve 33 milyonun üzerinde yolcuya hizmet verildiğini ifade etti.
Gümrüklerde Dijitalleşme ve Yapay Zeka Uygulamaları
Gümrük işlemlerinin dijitalleşmesi, kağıt belge kullanımını azaltmakta ve kamu ile özel sektör paydaşları arasında elektronik entegrasyonlar sağlamaktadır. Bolat, bu doğrultuda BİLGE Gümrük Platformu Projesi’nin yürütüldüğünü belirtti. Ayrıca, Tek Pencere Sistemi ile farklı kurum ve kuruluşlar için izin ve başvuru süreçlerinin elektronikleştirilmesi hedeflenmektedir.
Bakan Bolat, “Gümrük İşlemlerinde Kullanılan Belgelerin Dijital Veriye Dönüştürülmesi Projesi” kapsamında yapay zeka destekli Optical Character Recognition (OCR) teknolojisinin kullanılacağını, böylece gümrük memurlarının gerçekleştirdiği kontrollerin hızlandırılacağını ifade etti.
Gümrük Kapılarının Önemi
Gümrük kapılarının ülke güvenliği açısından büyük bir öneme sahip olduğunu dile getiren Bolat, Gürbulak Gümrük Kapısı’nın modernizasyon çalışmalarının tamamlandığını, Dereköy Gümrük Kapısı ve Erenköy Gümrük İdaresi’nin modernizasyon çalışmalarının ise başlayacağını belirtti. Ayrıca, ülkenin dört bir yanında 19 proje çalışması yürütüldüğünü de sözlerine ekledi.
Yeni hizmet binaları inşaatlarının da devam edeceğini dile getiren Bolat, Ege ve Şanlıurfa gümrük müdürlükleri için yeni hizmet binalarının inşaatına başlanacağını söyledi. Ayrıca, Yayladağ, Derecik ve Üzümlü gümrük kapıları ile Batı Akdeniz, Doğu Akdeniz ve Doğu Marmara bölge müdürlükleri için yeni binaların inşaat süreçlerinin bu yıl içerisinde başlatılması hedefleniyor.
Öte yandan, Akçakale, Çobanbey ve Öncüpınar gümrük kapıları ile Bursa, Gebze, Antakya, Yüksekova gümrük müdürlükleri için de yeni hizmet binalarının proje çalışmalarına başlanması planlanıyor.
KAYNAK: EKONOMİM