Senegal’in tarihi Sain-Louis kenti, Fransa’nın sömürge döneminden kalan renkli yıl sonu kutlamalarıyla dolup taşıyor. Bu kutlamalar, kentin tarihine ışık tutarken, yerel halk tarafından da büyük bir ilgiyle takip ediliyor. Fransa’nın sömürge döneminde, 1895’ten 1902’ye kadar Fransız Batı Afrika’sının (AOF) siyasi merkezi olarak kabul edilen Saint-Louis, 1957 yılına kadar da Senegal ve Moritanya’nın başkenti olarak önemli bir rol üstlenmiştir. Bugün, bu tarihin izleri, kolonyal döneme ait bazı geleneklerin yaşatılmasıyla hala hissedilmektedir.
Kentte her yıl sonunda, “fanal” adı verilen ve insan boyunu aşan rengarenk ışıklı fenerlerin sokaklarda dolaştırılması, bu geleneklerin en dikkat çekici olanlarından biridir. Tarihi 18. yüzyıla dayanan bu gelenek, son 24 yıldır büyük bir festival olarak kutlanmaktadır.
Bu yıl, 24. Fanal Festivali Baya Meydanı’nda düzenlendi. Festival, Kültür, Yaratıcı Sektörler ve Tarihi Mirastan sorumlu Devlet Sekreteri Bacary Sarr, organizatör gazeteci Marie Madeleine Diallo, yerel yetkililer, halk ve çok sayıda yabancı turistin katılımıyla gerçekleşti. Festivalin bu yılki teması ise “Kalkınmanın itici gücü: Kültür” olarak belirlendi. Işıklandırılmış üç dev fanal, yerel danslar ve şarkılar eşliğinde kentin meydanına getirildi. Bu fenerler, 31 Aralık akşamı şehir sokaklarında gezdirilecek.
Fanal geleneğinin, Fransız Batı Afrikası’nın başkenti olduğu dönemde, gece yarısı Noel ayinine giden kadınlardan esinlenerek ortaya çıktığına inanılmaktadır. 18. yüzyılda, Avrupalı erkeklerle evlenen “signare” adı verilen Afrikalı veya melez kadınların, Noel ayinine gidişi zamanla bir kutlamaya dönüşmüştür. En güzel giysilerini giyen signareler, o dönemde henüz elektriğin olmadığı sokaklarda, hizmetçilerinin taşıdığı fenerlerle geçerek karanlıkta ışıl ışıl bir görüntü oluşturmuşlardır. Bu görüntü, fanal festivalinin temelini oluşturmuştur.
Günümüzde ise ahşap ve kartondan yapılan dev fanerler, 30 Aralık akşamı havanın kararmasıyla Saint-Louis’in farklı mahallelerinden sokaklara çıkmaktadır. Fenerler, kalabalıkların eşliğinde kentin bilinen noktalarında dolaştırılmakta ve son olarak Baya Meydanı’na getirilmektedir. Fenerlere, uzun külah şeklindeki şapkalarıyla dikkat çeken signare kostümleri giyen genç kızların yanı sıra geleneksel kıyafetler giymiş kadınlar da eşlik etmektedir.
Fanal Festivali süresince, Senegal’e ait birçok kültürel öge de çeşitli gösteri ve etkinliklerle halkın beğenisine sunulmaktadır. Bu festival, sadece bir gelenek değil, aynı zamanda Senegal’in zengin kültürel mirasının bir yansıması olarak da önemli bir yere sahiptir.