Davacının Görevde Yükselme Sınavına Katılımı ve İdarenin Savunması

Davacının İddiaları

Davacı, alanı fark etmeksizin mühendislerin görevde yükselme sınavına katılabilmesine rağmen, teknik şef unvanına sahip olanların dört yıllık fakülte bitirmelerine rağmen bu sınavlara alınmadığını öne sürmektedir. Ayrıca, bazı meslek gruplarının baskısı ve teknik şeflerin kariyer gelişimlerini engellemek amacıyla “idari bölümler hariç” ifadesinin Yönetmeliğe eklenmiş olduğunu, bu durumun 657 sayılı Kanun’un liyakat ve kariyer ilkelerine aykırılık teşkil ettiğini belirtmektedir. Bu sebeplerle, dava konusu işlemin iptali talep edilmektedir.

İdarenin Savunması

Davalı idare, “Kısım Müdürü (Teknik)” kadrosunun teknik bir kadro olarak tasarlandığını ve bu pozisyona atanmak için teknik fakülte mezunu olmanın şart olduğunu savunmaktadır. Aksi bir durumun kamu yararına aykırı olacağını, dava konusu yönetmeliğin kariyer ve liyakat ilkelerine uygun olduğunu ifade etmektedir. Teknik okul mezunlarının teknik alanlara, idari okul mezunlarının ise idari alanlara yönlendirilmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Bu gerekçelerle davanın reddedilmesi gerektiği savunulmuştur.

Danıştay: İdarenin Takdir Hakkı Vardır

Danıştay, idarelerin, normlar hiyerarşisine aykırı olmamak kaydıyla, hizmette etkinliği sağlamak için gerekli önlemleri alma ve bu çerçevede mevzuatta değişiklik yapma hususunda takdir yetkisi bulunduğunu belirtmektedir. Kamu hizmetlerinin hangi koşullar altında ve nasıl yürütüleceğini önceden saptamanın her zaman mümkün olmadığını, gelişen durumlara ayak uydurmak ve ortaya çıkan ihtiyaçları karşılamak amacıyla düzenleyici işlemler üzerinde gerekli değişiklikleri yapma yetkisinin de idarelere ait olduğunu vurgulamaktadır.

T.C.
DANIŞTAY
İKİNCİ DAİRE

Esas No: 2018/2992
Karar No: 2024/3339

Davanın Konusu

Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü Zihniderin Çay Fabrikası Müdürlüğünde teknik şef olarak görev yapan davacı, 12/09/2017 tarihli ve 30178 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği’nin 7/1-a-1 alt bendinde yer alan “…idari bölümler hariç” ifadesi ile görevde yükselme sınavı olan “tarım kısım müdürlüğü” sınavına katılmak istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin 10/04/2018 günlü, 21754 sayılı Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü işleminin iptali talep edilmektedir.

Davacının İddiaları

Davacı, teknik şef unvanlı personelin mesleki kariyerinin engellendiğini ve Genel Yönetmeliğin 5. maddesinin, iki yıllık yükseköğrenim görenlerin müdür ve daha alt görevlere atanabilmelerine imkan tanıdığını belirtmektedir. Bu nedenle, hukuksuz bir şekilde kariyer yapmalarının engellenmesinin iş barışını bozduğunu ifade etmektedir. Ayrıca, atanamayacağı “kısım müdürlüğü” görevini vekaleten yürütmesine rağmen, 12 Eylül 2017 tarihli 30178 sayılı Yönetmelik çerçevesinde “idari bölümler hariç” ibaresinin, Genel Yönetmeliğin amacına aykırı olduğunu iddia etmektedir. Teknik bölümler adı altında mesleğiyle ilgisi olmayan meslek gruplarının sınava giriş başvurularının kabul edilmesinin, eşitlik, kariyer ve liyakat ilkelerine aykırı olduğunu da belirtmektedir. 2 yıllık yüksekokul mezunu olanların, 18/04/1999 tarihinde görevde bulunan ve diğer koşullara sahip oldukları takdirde Yönetmeliğin 7. maddesinin uygulanması bakımından 4 yıllık yükseköğrenim mezunu kabul edileceğine dair geçiş hükmü dolayısıyla sınava giriş haklarının bulunduğunu, ancak bazı meslek gruplarının baskısı ve teknik şeflerin kariyer yapmalarını engellemek için “idari bölümler hariç” ibaresinin Yönetmeliğe konduğunu öne sürmektedir. Bu durumun, 657 sayılı Kanun’un liyakat ve kariyer ilkelerine aykırı olduğunu belirterek dava konusu işlemin iptalini talep etmektedir.

Davalının Savunması

Davalı idare, davanın süre aşımına uğradığını ve Genel Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 18/04/1999 tarihinde davacının bu kapsamda bulunmadığını savunmaktadır. İki yıllık yüksekokul diplomasının dört yıllık gibi kabul edilemeyeceği, dolayısıyla davacının davanın açılmasında menfaatinin bulunmadığı ve davanın öncelikle süre aşımı ve menfaat yokluğu nedeniyle reddedilmesi gerektiği ileri sürülmüştür. Genel Yönetmeliğin Geçici 3. maddesinin, halihazırda mevcut öğrenim durumlarından ötürü kazanılmış haklar gibi konularda kamu personelinin haklarını korumaya yönelik geçici bir koruma getirdiği ifade edilmiştir. Ayrıca, teknik bir kadro olarak ihdas edilen “Kısım Müdürü (Teknik)” kadrosuna atanmak için teknik fakülte mezunu olmanın zorunlu olduğu, aksi durumun kamu yararına aykırı olduğu belirtilmiştir. Dava konusu yönetmeliğin kariyer ve liyakat ilkelerine uygun olduğu, teknik okul mezunlarının teknik alanlara, idari okul mezunlarının da idari alanlara yönlendirilmesi gerektiği savunulmuştur. Bu nedenle davanın reddi gerektiği ifade edilmiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi

Danıştay Tetkik Hakimi, dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmediğinden, davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşüncesindedir.

Danıştay Savcısı

Danıştay Savcısı ise, davacının 12/09/2017 tarihli yönetmelik çerçevesinde görevde yükselme sınavına katılmak istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlemin iptalini istemektedir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 3. maddesinde belirtilen kariyer ve liyakat ilkelerinin, kamu hizmetlerinin etkin ve verimli bir şekilde gerçekleştirilmesinin teminatı olduğunu vurgulamaktadır. Davacının 1994 yılında çay eksper teknikeri olarak göreve başladığı, 2007 yılında sözleşmeli personel statüsüne geçtiği ve çeşitli unvanlarda görev yaptığı anlaşılmaktadır. Davacı tarafından yapılan başvurunun reddi, ilgili yönetmelikte yer alan şartları taşımadığı gerekçesiyle olduğundan, bu durumda hukuka aykırılık görülmemektedir.

Hukuki Değerlendirme

İdareler, normlar hiyerarşisine aykırı olmamak kaydıyla, kamu hizmetinin etkinliğini sağlamak için gerekli önlemleri alma ve mevzuatta değişiklik yapma konusunda takdir yetkisine sahiptir. Kamu hizmetinin etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesi için gerekli önlemleri almakla yükümlüdürler. Bu nedenle, 12/09/2017 tarihinde yürürlüğe giren yönetmelikte yer alan “…idari bölümler hariç” ifadesinin hukuka uygun olduğu değerlendirilmiştir.

Karar Sonucu

Açıklanan nedenlerle;

• 12/09/2017 tarihli Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliğinin 7/1-a-1 alt bendindeki “…idari bölümler hariç” ibaresinin iptali istemi yönünden davanın reddine,
• Davacının görevde yükselme sınavına katılmak istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin 10/04/2018 tarihli işlemin iptali istemi yönünden davanın reddine,
• Yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, eksik yatırılan posta giderinin davacı tarafından tamamlattırılmasına, avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
• Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 gün içerisinde temyiz yolu açık olmak üzere, 30/05/2024 tarihinde karar verildi.

KARŞI OY: Davalı idarenin görevde yükselme ve unvan değişikliklerinde liyakat esasları çerçevesinde düzenlemelerin yapılması gerektiği, ilgili personelin bu düzenlemelerden yararlanmasının hukuken mümkün olduğuna dair görüş belirtilmiştir.