Nöbetçi Eczaneler
Çağdaş çağın salgın hastalığı olarak tanımlanan obezite son yıllarda dünya genelinde süratle yaygınlaşıyor. Araştırmalara nazaran Türkiye, yüzde 30’un üzerinde obezite oranıyla Avrupa’nın en kilolu ülkesi haline geldi. Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Kısmı Öğretim Üyesi ve Acıbadem Kozyatağı Hastanesi Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Can Gönen, obezitenin yalnızca kozmetik bir sorun olmadığını, birçok önemli hastalığa yol açarak hayat mühletini kısalttığını belirtiyor. Buna rağmen günümüzde teknoloji ve tıptaki süratli gelişmeler sayesinde obezitede bireye özel tedavi seçenekleri ortaya çıktığını, son yıllarda kolay uygulanabilir ve tesirli prosedürlerle bu önemli hastalıktan kurtulmanın mümkün olabildiğini vurgulayan Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Can Gönen, Türkiye’de alarm veren obezitede en yeni tedavi metotlarını anlattı, değerli ihtarlar ve tekliflerde bulundu.
Sağlıksız beslenme alışkanlıkları ve hareketsiz (sedanter) ömür şekli üzere etkenlerle görülme sıklığı süratle artan obezite, bedende tüm sistemleri olumsuz etkileyerek hayat mühletini kısaltan çok değerli bir sıhhat sorunu olarak karşımıza çıkıyor. Günümüzde obezitenin 7’den 70’e dünya genelinde yaygınlaştığını belirten Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Kısmı Öğretim Üyesi ve Acıbadem Kozyatağı Hastanesi Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Can Gönen, “Normalin üzerinde yağ dokusu birikimi ömür kalitesini bozmanın yanı sıra tüm sistemleri olumsuz etkileyerek tip 2 diyabet, hipertansiyon, kalp ve damar hastalıkları, kanser ve eklem meseleleri üzere hastalıklara yakalanma riskini artırır ve beklenen ömür mühletini kısaltır. Araştırmalar; obezite sıklığının ülkemizde yüzde 30’un üzerine çıktığını ve Avrupa kıtasındaki en kilolu ülke pozisyonuna geldiğimizi göstermektedir. Bayanlarda obezite, erkeklerden çok daha fazla görülmektedir” diyor. Obezitenin bir ömür tercihi değil, tedavi edilmesi gereken önemli bir hastalık olduğunun çok net bilinmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Gönen şöyle konuşuyor: “Ne yazık ki toplumun birçok kesiminde obezitenin kişinin kendi tercihi, öz bakım eksikliği veya umursamazlığından kaynaklandığı yönünde yaygın bir ön yargı vardır. Obeziteli bireyler bu nedenle okul, iş ve sosyal yaşamlarında çeşitli ayrımcılıklara maruz kalmakta ve çeşitli engellerle karşılaşmaktadırlar. Söz konusu ayrımcılık, hastalığının ifade edilişinde bile kendini göstermektedir. “Obez” tabiri bir hastalık ismi olarak değil, bir sıfat olarak kullanılmakta ve bu nedenle yargılayıcı, aşağılayıcı bir lisan ortaya çıkmaktadır. Son yıllarda obezite hastalığının hakikat formda tabir edilmesi ve obeziteli bireylerin ötekileştirilmemesi konusunda bir hassasiyet başlamıştır. “Önce insanım” sloganıyla başlayan bu teşebbüste “obeziteli birey”, “obeziteyle yaşayan birey”, “obezite hastası” üzere tabirlerin kullanılmasına ihtimam gösterilmesi değerle vurgulanmaktadır.”
Beden kitle indeksiniz 30 ve üzeri ise!
Obezitenin tespitinde en yaygın olarak vücut kitle indeksi (BKİ) hesaplaması kullanılıyor. Yetişkinlerde vücut kitle indeksinin 30 ve üzeri olmasının obeziteye işaret ettiğini belirten Prof. Dr. Can Gönen “BKİ, bir kişinin kilogram cinsinden beden yükünün metre cinsinden uzunluğunun karesine (kg/m2) bölünmesiyle hesaplanır. Yetişkinlerde olağan kabul edilen BKİ pahası 18,5-24,9 kg/m2 arasıdır. 25-29,9 olması kilo fazlalığına, 30 ve üzeri olması ise obeziteye işaret eder. Obezite derecesi de evre 1, evre 2 ve evre 3 olarak sınıflandırılır. Vücut kitle indeksinin 40 ve üzerinde olması obezitenin evre 3 yani çok önemli seviyede olduğunu gösterir. Obezitesi faal sistemlerle tedavi edilerek istenen maksat kiloya yaklaşan şahıslar ve obezitesi tedavi edilmemiş bireylerin uzun yıllar takip edildiği mukayeseli çalışmalar bize kanser sıklığının ve ömür mühletinin obezite ile olan ilgisini açıkça ortaya koymuştur. Obezite ile yaşayan şahıslarda kanser sıklığı artmakta ve ömür müddeti kısalmaktadır” diyor.
Obezite tedavisi bireye nazaran değişiyor!
Bütün kronik hastalıklarda olduğu üzere obezitenin tedavisinde de hasta ve tabip işbirliğinin çok büyük kıymet taşıdığını belirten Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Can Gönen, “Tedavide amaç sadece kilo vermek değil, verilen kiloyu korumak, kilo artışına neden olan etkenlerden uzaklaşmak ve yaşam biçimini kalıcı olarak değiştirmek olmalıdır. Bir obezite hastasının bu hedefe ulaşabilmesini sağlamak için istekli, bilgili ve motivasyonu yüksek bir ekiple çalışılması çok önemlidir” diyor. Obezite tedavisinde diyet ve antrenmanın uzun periyotta yüzde 5 seviyesinin üstünde istikrarlı bir muvaffakiyete ulaşamadığını, diyet ve idmana eşlik eden faal ilaç tedavilerinin ise muvaffakiyet oranını yüzde 15-17’ye çıkardığını belirten Prof. Dr. Gönen “Ancak kilo kaybı kişinin diyet, egzersiz gibi yaşam şekli değişiklikleri uygulamasına, ilaç uyumuna, ilacın kullanım süresine göre farklılık göstermektedir” diye konuşuyor.
Kolay uygulanabilir ve faal usuller öne çıkıyor!
En az altı ay mühletle diyet, antrenman ve ilaç tedavisi ile kâfi kilo veremeyen yahut daha evvel verdiği kiloyu koruma edemeyen hastalarda cerrahinin düşünülebileceğini lakin son yıllarda teknoloji ve tıptaki süratli gelişmeler sayesinde endoskopik tedavilerin kolay uygulanabilir ve faal yollar olarak öne çıktığını vurgulayan Prof. Dr. Can Gönen şu açıklamalarda bulunuyor: Obezite tedavisinde esas 2 endoskopik formül uygulamaktayız. Bunlar; endoskopik balon yerleştirilmesi ve endoskopik tüp mide oluşturulmasıdır (endoskopik sleeve gastroplasti). Endoskopik balon tedavisinde, endoskopik olarak mide içerisine balon yerleştirilmekte ve uygun hacime kadar şişirilmektedir. Konulan balon 6-12 ay sonra endoskopik olarak söndürülüp çıkartılmaktadır. Süreçler hasta uyurken yapılmaktadır. Bu usul ile yüzde 10-11 seviyesinde kilo kaybı sağlanmaktadır. Lakin kilo kaybı kişinin diyet, idman ve hayat formu değişikliklerine nazaran farklılık göstermektedir. Endoskopik tüp mide oluşturulması ise daha yeni bir metottur. Hasta uyutulup, endoskopik olarak mide içerisine dikişler konularak mide hacmi yüzde 70 küçültülmektedir. Bu usul ile yüzde 17-18 seviyesinde kilo kaybı sağlanmaktadır.”
Hasta tıpkı gün taburcu edilebiliyor
Endoskopik tüp mide usulünün cerrahiye nazaran hastaya bir çok avantaj sağladığını vurgulayan Prof. Dr. Gönen “Kesi olmaması, olumsuz sonuçların (komplikasyon) az olması, ileride gerekirse başka formüllerin (cerrahi dahil) yapılabilir olmaya devam etmesi, nizamlı ilaç kullanım gerekliliğinin olmaması üstün tarafları olarak göze çarpmaktadır. Bu avantajları nedeni ile hem Avrupa hem Avrupa sıhhat otoriteleri tarafından onaylanmış bir yoldur. Dünyada; diyet, idman, hayat biçimi değişikliklerine karşın istenilen kilo kaybı sağlanamayan, BKİ 30 ve üzeri ya da 27 ve üzeri olup obezite ile alakalı bir hastalığı olan (örneğin tip 2 diyabet, hipertansiyon, uyku apnesi vb) hastalar için önerilmektedir. Endoskopik tüp mide oluşturulması, daha evvel cerrahi tedavi uygulanan lakin tekrar kilo alımı olan hastalarda kurtarıcı bir tedavi olarak uygulanabilmektedir” diyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı