Nöbetçi Eczaneler
Arktika (Kuzey Kutup Dairesi’nin üstünde kalan bölge), gezegenimizin en süratli değişen bölgelerinden biri.
NASA’nın ARCSIX (Arctic Radiation Cloud Aerosol Surface Interaction Experiment) görevi, bölgedeki buzulların erime hızının tahmin edilenden yüksek olduğunu gösterdi.
Bilim insanları, bu durumun ardında Grönland’ın açığa çıkan kara kütlesinden gelen tozların olabileceğini belirtiyor.
Bu tozlar, bulutlarda buz kristallerinin oluşumunu tetikleyerek güneş ışınlarının buzullara ulaşmasını kolaylaştırıyor ve erimeyi hızlandırıyor.
ARCSIX MİSYONU VE BULGULAR
ARCSIX vazifesi, 2024 yazında Arktika’da gerçekleştirildi. Araştırmacılar, Grönland üzerindeki bulutlarda beklenenden yüksek yoğunlukta buz parçacıkları tespit etti.
Bu durum, bölgedeki buzulların erime hızının neden bu kadar yüksek olduğunu açıklayabilir. Görev kapsamında toplanan veriler, Arktika’da şimdiye kadar elde edilen en kapsamlı deniz buzu, bulut, radyasyon ve aerosol ölçümlerini içeriyor.
BUZULLARIN SÜRATLİ ERİMESİNİN NEDENİ: TOZ
NASA bilim insanları, buzullar geri çekildikçe Grönland’ın açıkta kalan kara kütlesinin daha fazla toz yaydığını ve bu tozların rüzgarlar tarafından kuzeye taşınarak bulutlarda buz parçacıkları oluşturduğunu düşünüyor.
Bu toz yüklü bulutlar daha süratli dağılıyor ve daha fazla Arktika buzulunu açığa çıkararak erimeyi hızlandırıyor.
İKLİM MODELLERİ VE BULUTLAR
İklim modelleri, bulutların oluşumu ve dağılımını hesaplamak için üstün bilgisayarları kullanıyor. Bu modeller, bulutların içindeki nanometre boyutundaki parçacıklarla da ilgileniyor.
NASA bilim insanları, 15 santigrat derecenin altındaki bulutların yüzde 4,5’inin tozlu hale geldiklerinde sıvıdan buza dönüştüğünü tespit etti.
ARCSIX görevinden elde edilen verilerin, bu toz konsantrasyonlarının çok daha yüksek olduğunu göstereceği tahmin ediliyor.
ARKTİKA’NIN GELECEĞİ VE ARAŞTIRMALAR
ARCSIX misyonundan elde edilen dataların ayrıntılı tahlili, Arktika’nın buzlarını ne kadar çabuk kaybedeceğine ışık tutacak.
Bilim insanları, buz kristallerinin miktarını ölçerek ve bu verileri iklim modellerine entegre ederek bulutların nasıl değişeceğini anlamaya çalışıyor.
Bu araştırmalar, Arktika’nın geleceği ve iklim değişikliğiyle gayret için kıymetli bilgiler sağlayacak.