Van Gölü, son devirlerde yaşanan keskin çekilmelerle birlikte, ekolojik istikrar ve bölge iktisadı açısından önemli tehditlerle karşı karşıya kalıyor.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, Van Gölü’nün kapalı havza yapısı nedeniyle dışarıdan su alımı ya da çıkışının olmamasının, gölün mevcut su düzeyindeki düşüşü hızlandırdığını söz etti.
“BUHARLAŞMANIN ETKİSİYLE SU KAYBI YAŞANIYOR”
Gölün sadece kar ve yağmur yağışlarıyla beslendiğini ve buharlaşmanın tesiriyle su kaybının yaşandığını belirten Akkuş, yağışların azalması durumunda göl yüzeyinin geri çekilmesinin kaçınılmaz olduğunu vurguladı. Akkuş, “Van Gölü’nün dışardan gelen su desteğinin bulunmaması, yağış ve buharlaşma arasındaki dengenin tamamen doğal şartlara bağlı hale gelmesine neden oluyor. Bu durum, yağışların yetersiz olduğu dönemlerde göl yüzeyinde belirgin bir çekilme meydana gelmesine yol açıyor. Özellikle son kış sezonunda beklenen yağışın alınamaması, göl kenarlarının ve çevre alanların hızla kurumasına sebep oluyor” dedi.
“YAĞIŞ EKSİLİĞİ, SU SEVİYESİNDE DÜŞÜŞE NEDEN OLDU.”
2024’teki bereketin ardından 2025’te bariz bir düşüş yaşandığına dikkat çeken Akkuş şu sözleri kullandı:
2024 yılında bölgede yaşanan bol yağışlar, göle kıymetli ölçüde su kazandırmış olsa da 2025 kışında gerçekleşen yağış eksikliği, su düzeyinde dramatik bir düşüşe neden oldu. Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre, şubat ayında beklenen yağış miktarı geçmiş yıllara oranla yüzde 60 oranında azalmış durumda. Bu azalma, göl havzasına düşen toplam su miktarının ciddi oranda gerilediğini ortaya koyuyor. Uzmanlar, özellikle mayıs ve haziran aylarında bölgede yeterli yağış alınmaması halinde, yaz aylarında artan buharlaşma etkisiyle Van Gölü’nün su düzeyinde daha da derinleşecek çekilmelerin yaşanabileceği konusunda uyarıyor. Göl kenarlarında ve etrafında meydana gelen bu çekilmeler, ekosistem üzerinde kalıcı tesirlere yol açabileceği üzere, bölgedeki su kaynaklarına dayalı ekonomik faaliyetleri de olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle Van Gölü’nün çekilme sürecinin denetim altına alınması ve ekolojik istikrarın korunması ismine acil müdahale gerekiyor. Kamuoyunu bilinçlendirmek ve kollayıcı tedbirleri artırmak için çalışmaların süratle sürdürülmesi gerekiyor.