Nöbetçi Eczaneler
Rize’de Yağış Trendleri: Son 20 Yılda Değişim
TÜRKİYE’nin en fazla yağış alan ili olan Rize, son 20 yıllık mevsimsel yağış periyodunda dikkat çekici değişimler yaşamıştır. Kış yağışlarında yaklaşık %10’luk bir azalma görülürken, ilkbahar mevsiminde ortalama %25, yaz ve sonbahar dönemlerinde ise %4’lük bir artış kaydedilmiştir. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi’nde (RTEÜ) Ekosistem Uzmanı olarak görev yapan Prof. Dr. Turan Yüksek, Türkiye genelinde ortalama yıllık yağış miktarının 590-600 milimetre civarında seyrettiğini belirterek, “Rize’nin uzun vadede kazandığı yağış miktarı, ülke ortalamasının neredeyse yarısı kadar artış göstermektedir. Bu durum, Rize’nin Türkiye’nin yağış şampiyonu olduğunu göstermektedir” dedi.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü verilerine göre, 2024 yılında Türkiye’de yağış miktarı, normal seviyelerine göre %6,3 azalarak 537,2 milimetre olarak ölçülmüştür. Ülke genelinde en fazla yağışı Rize alırken, en az yağışın ise Edirne’ye düştüğü gözlemlenmiştir. Bu yağış ortalamasındaki azalma, Türkiye’nin iklim değişikliği ve kuraklık sorunlarıyla karşı karşıya kaldığını da ortaya koymaktadır.
Rize’nin Yağış Durumu ve Uzun Vadeli Gözlemler
Son 20 yıllık mevsimsel yağış verilerine göre, Rize’de kış yağışlarının %10 oranında azaldığı, ilkbahar yağışlarının ise ortalama %25 oranında arttığı görülmektedir. Yaz ve sonbahar mevsimlerinde ise %4’lük bir artış meydana gelmiştir. Doğu Karadeniz bölgesinde son dönemlerde artan sel ve heyelan olayları ile gündeme gelen Rize’nin uzun vadede kazandığı yağış miktarının, ülke ortalamasının yarısı kadar artması dikkat çekicidir. Güncel ölçümler doğrultusunda, geçen yıl da zirveyi koruyan Rize’de son 20 yıllık yağışlarda %5,26’lık bir artış yaşanmıştır.
Yağış Miktarının Uzun Dönem Analizi
RTEÜ Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü’nden Prof. Dr. Turan Yüksek, Rize’nin son yıllardaki yağış rakamlarını değerlendirerek, “Türkiye genelinde yaklaşık 100 yıllık bir dönemde ortalama 643 milimetre yağış alındığı, son 30 yıllık periyotta ise bu miktarın 577-596 milimetre arasında değiştiği görülmektedir. Bu veriler, ülke genelindeki toplam yağışın azalma eğiliminde olduğunu, Rize’nin ise yıllık yağış miktarının yaklaşık 2 bin 280 ile 2 bin 300 milimetre arasında seyrettiğini göstermektedir. Son 15 yıllık verilere bakıldığında, bu miktarın 2 bin 380 ile 2 bin 400 milimetre seviyelerine çıktığı görülmektedir. Dolayısıyla Rize, Türkiye’nin yağış şampiyonu konumundadır” şeklinde konuştu.
Yıllık Yağış Artışındaki Eğilimler
Güncel verilere göre Rize’de yıllık yağış miktarında yaklaşık 400-450 milimetrelik bir artış olduğu ifade edilmektedir. Ancak bazı yıllarda sapmaların yaşandığı da gözlemlenmektedir. Genel artış eğilimi dikkate alındığında, yaklaşık 350 milimetrelik bir yağış artışı olduğu söylenebilir ki bu oldukça kayda değer bir değerdir. Türkiye’nin toplam ortalama yıllık yağışı 596-600 milimetre arasında değişirken, Rize’nin uzun vadede kazandığı yağış miktarı, ülke ortalamasının yarısı kadar artış göstermektedir.
Mevsimsel Yağış Değişimleri
Prof. Dr. Turan Yüksek, Rize’nin mevsimsel yağış oranlarını da aktararak, “Rize’nin genel yağış rejiminde bir artış olmasına rağmen mevsimsel yağış değişimlerinde uzun yıllar esas alındığında, son 20 yıllık periyotta kış yağışlarında yaklaşık %10 ile 12 bandında bir azalma olduğunu, ilkbahar yağışının ise yaklaşık %20 ile 25 bandında bir artış gösterdiğini, yaz ve sonbahar dönemlerinde ise yine %4’lük bir artış yaşandığını söyleyebiliriz. Bu değişimlerin en az 30 yılın üzerindeki bir zaman aralığının izlenmesi, Rize’nin kentsel ve kırsal planlamasında meydana gelen değişimlerin dikkate alınarak planlamalar oluşturulmasının faydalı olacağını göstermektedir” dedi.
HABER-KAMERA: Mehmet Can PEÇE/RİZE